Kuruluşundan bugüne kadar süregelen 120 yılı aşkın geçmişiyle, Beşiktaş, sadece bir spor kulübü olmanın ötesine geçerek Türkiye’nin sosyal ve kültürel tarihinde de önemli bir yer edindi. Peki, kuruluş hikayesinin arkasında neler var?
BEŞİKTAŞ'IN KURUCULARI KİM?
Ahmet Fetgeri (Aşeni), Mehmet Ali Fetgeri (Aşeni), Osman Paşazade Mehmet Şamil (Şhaplı), Hüseyin Bereket, Kadızade Nazım Nazif (Ander) ve 20'ye yakın genç kulübün kurucularıdır.
1902 sonbaharında Beşiktaş Serencebey Mahallesi'nde, o zamanın Medine Muhafızı olan Osman Paşa'nın konağının bahçesinde, 22 kişilik genç grup, haftanın bazı günlerinde toplanıp jimnastik hareketleri yapmaktaydı. Başta Osman Paşa'nın oğulları Mehmet Şamil ve Hüseyin Bereket ile mahellenin gençlerinden Ahmet Fetgeri, Mehmet Ali Fetgeri, Nazımnazif, Cemil Feti ve Şevket Beyler’in aralarında bulunduğu gençlerin ilk ilgilendikleri spor branşları, özellikle barfiks, paralel, güreş, halter, aletli ve aletsiz jimnastikti. O sıralarda siyasi hareketler dolayısıyla her türlü toplanmadan ürkerek hafiyeler dolaştıran 2. Abdülhamit'in adamları Serencebey'deki bu toplanmaları haber alınca, spor yapan gençler bir baskınla karakola götürüldü. Bu sporcu gençlerin bir kısmının saray erkanına yakın olması, ayrıca o dönemlerde kötü gözle bakılan futbol oynamadıkları ve sadece beden hareketleri yaptıklarını belirtmeleriyle gergin durum yumuşadı. Hatta saray çevresinden Şeyhzade Abdülhalim bu sporcuları destekledi ve sık sık antrenmanları seyretmeye başladı. Ünlü boksör ve güreşçi Kenan Bey de antrenmanlara gelerek güreş ve boks hareketleri göstermeye başladı.
Beşiktaş Bereket Jimnastik Kulübü’nün Resmi Kuruluşu
1903 Mart'ında ise özel bir izinle Bereket Jimnastik Kulübü kuruldu. 1908'de Meşrutiyet'in ilanıyla sportif hareketler biraz daha serbestlik kazandı. 13 Nisan 1909'daki (31 Mart 1325) siyasi olaylardan sonra Edirne'de bulunan Fuat Balkan ve Mazhar Kazancı, Hareket Ordusu ile İstanbul'a geldi. Siyasi olaylar yatıştıktan sonra iyi bir eskrim hocası olan Fuat Balkan ile başta güreş ve halter sporlarını yapan Mazhar Kazancı, Serencebey'de jimnastik yapan gençleri bularak birlikte spor yapma fikrini kabul ettirdi. Fuat Balkan, Ihlamur'daki evinin altındaki yeri, kulüp merkezi yaptı ve Bereket Jimnastik Kulübü'nün adı Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü olarak değiştirildi. Böylece jimnastik, güreş, boks, eskrim ve atletizmin ön planda tutulduğu güçlü bir spor kulübü meydana geldi. Fuat Bey'in arkadaşları Refik ve Şerafettin Beyler de iyi birer eskrimciydi.
Bu arada Beyoğlu Mutasarrıfı Muhittin Bey'in teşvikiyle Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü, 26 Ocak 1911 tarihinde tescil edilen ilk Türk spor kulübü oldu. Semtin gençlerinin bu spor kulübüne ilgisi büyüdü ve spor yapan üyelerin sayısı bir anda 150'ye yükseldi. Kulübün merkezi de Ihlamur'dan Akaretler'de 49 numaralı binaya taşındı. Bir süre sonra bu bina da küçük gelince, yine Akaretler'de 84 numaralı binaya geçildi. Bu binanın arkasındaki bahçe de bir spor sahası haline getirildi.
İLK SPORCU VE İLK BRANŞLAR
Beşiktaş’ın ilk sporcuları, Osman Paşa Konağı’nda antrenmanlarını yapan Ahmet Şerafettin Bey, Mehmet Şamil Bey ve Fuat Balkan gibi isimlerdi. Bu sporcular, hem kulübün sporcu kadrosunu oluşturuyor hem de yönetim işlerinde aktif rol alıyorlardı. Kulüp, özellikle jimnastik ve güreşte büyük başarılar kazandı ve bu branşlarda önemli sporcular yetiştirdi.
Güreş ve Jimnastikte İlk Başarılar
Beşiktaş’ın kuruluş yıllarında, güreş ve jimnastik, kulübün ana branşlarını oluşturuyordu. Osmanlı Devleti'nin her yerinden gelen güreşçiler, burada bir araya gelip antrenman yapıyor ve müsabakalara katılıyorlardı. Kulüp, bu dönemde İstanbul'da düzenlenen çeşitli yarışmalarda birçok madalya kazandı ve adını duyurmaya başladı.
Futbolun Beşiktaş’a Katılması
1911 yılında futbol, Beşiktaş’ın spor dalları arasına girdi. Bu karar, kulübün dönemin popüler sporu olan futbola olan ilgisini yansıtırken, aynı zamanda kulübün büyüme stratejisinin de bir parçasıydı. Beşiktaş’ın ilk futbol takımı, genellikle diğer branşlardan gelen sporcular tarafından oluşturulmuştu ve takım, İstanbul Futbol Ligi’ne katılarak burada mücadele etmeye başladı.
SİYAS- BEYAZ RENKLERE GEÇİŞ
Beşiktaş Jimnastik Kulübü, ilk kurulduğunda kırmızı-beyaz renklere sahipti. Ancak Balkan Savaşları sırasında yaşanan kayıplar ve bu savaşın getirdiği acı, kulübün renklerini değiştirmesine neden oldu. 1913 yılında, Balkan Savaşları’nda şehit düşenlerin anısına, Beşiktaş yönetimi kulübün renklerini siyah-beyaz olarak değiştirdi. Bu renkler, hem bir yasın hem de Beşiktaş’ın kararlılığını ve direncini simgeler hale geldi.
Siyah-Beyaz Renklerin Anlamı ve Beşiktaş’ın Kimliği
Siyah-beyaz renkler, Beşiktaş’ın kimliğinin ve tarihinin en önemli parçalarından biridir. Bu renkler, zamanla kulübün ruhunu ve mücadeleci yapısını temsil etmeye başladı. Bugün, Beşiktaşlılar için siyah ve beyaz, sadece renklerin ötesinde bir anlam taşıyor; bu renkler, kulübün tarih boyunca karşılaştığı zorlukları ve bu zorluklara karşı gösterdiği direnci temsil ediyor.
BEŞİKTAŞ'IN RESMİ OLARAK TANINMASI
Beşiktaş Jimnastik Kulübü, 1911 yılında Osmanlı hükümeti tarafından resmen tanındı ve bu, kulübün gelecekteki başarılara giden yolunu açtı. İstanbul’da resmi olarak tanınan ilk spor kulübü olarak, Beşiktaş, Türk spor tarihine geçti. Bu tanınma, kulübün faaliyetlerini daha da genişletmesini ve özellikle futbol alanında daha ciddi adımlar atmasını sağladı.
Futbolda İlk Başarılar ve Şampiyonluklar
Beşiktaş, İstanbul Futbol Ligi’nde mücadele etmeye başladıktan kısa bir süre sonra, bu alanda da başarılar elde etmeye başladı. 1920’li yıllarda, kulüp, İstanbul Ligi’nde önemli bir güç haline geldi ve birçok şampiyonluk kazandı. Bu başarılar, Beşiktaş’ın sadece bir jimnastik ve güreş kulübü değil, aynı zamanda Türk futbolunun önemli bir parçası olduğunu da kanıtladı.
Kara Kartal Efsanesi Nedir?
Beşiktaş’ın simgesi haline gelen “Kara Kartal” lakabı, 1940’lı yıllarda bir maç sırasında taraftarlar tarafından takıma ithaf edildi. Maçın zorlu bir anında, Beşiktaş’ın mücadeleci oyununa hayran kalan taraftarlar, “Haydi Kara Kartallar, saldırın!” diye tezahürat yapmaya başladılar. Bu lakap, o günden sonra Beşiktaş’ın simgesi haline geldi ve kulüp, bu unvanı gururla taşımaya devam etti.
Taraftar Kültürü ve Beşiktaş Çarşı Grubu
Beşiktaş’ın en bilinen taraftar grubu olan Çarşı, sadece maç günlerinde değil, sosyal sorumluluk projeleri ve toplumsal olaylara duyarlılığıyla da dikkat çeker. Çarşı grubu, Beşiktaş’ın mücadeleci ruhunu ve toplumla olan bağını simgeler.
PROFESYONELLEŞME SÜRECİ
1940’lı yıllardan itibaren, Beşiktaş, Türk futbolunda profesyonelleşme adımlarını atan ilk kulüplerden biri oldu. Bu dönemde, kulüp hem futbol hem de diğer spor dallarında altyapısını güçlendirerek Türkiye’de sporun gelişimine katkı sağladı. Bugün Beşiktaş, futbol, basketbol, voleybol gibi birçok branşta faaliyet gösteren büyük bir spor kulübü olarak varlığını sürdürüyor.
BEŞİKTAŞ'IN ŞAMPİYONLUK VE KUPALARI
SÜPER LİG
1959-60, 1962-63, 1963-64, 1965-66, 1966-67, 1989-90, 1991-92, 1994-95, 2002-03, 2008-09, 2015-16, 2016-17, 2019-20, 2020-21, 2021-22
FEDERASYON KUPASI
1956-57, 1957-58
TÜRKİYE FUTBOL ŞAMPİYONASI
1924, 1931
MİLLİ KÜME
1932, 1933, 1944
TÜRKİYE KUPASI
1964-65, 1966-67, 1970-71, 1982-83, 1989-90, 1990-91, 1993-94, 1997-98, 2009-10, 2010-11,2020-21
TÜRKİYE SÜPER KUPASI
1989, 1990, 1991, 1992, 1994, 1998, 2003, 2006, 2021
