Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 34. maddesi, vatandaşların barışçıl şekilde toplantı ve gösteri yapma hakkını güvence altına alır. Anayasa'nın temel hak ve özgürlükler bölümünde yer alan bu madde, demokratik hakların korunmasında önemli bir yere sahiptir.
Anayasa’nın 34. maddesi nedir? Toplantı ve gösteri hakkı nedir?
Anayasa’nın 34. maddesi şu şekildedir:
"Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir."
Bu maddeye göre vatandaşlar, herhangi bir ön izin almaksızın barışçıl şekilde toplantı ve gösteri düzenleyebilir. Ancak bu hak, kamu düzeni, genel sağlık ve başkalarının haklarını koruma amacıyla kanunla sınırlandırılabilir.
Hangi durumlarda sınırlanabilir?
Anayasa’nın 34. maddesi, bazı durumlarda devlet tarafından sınırlandırılabilir. Özellikle:
- Kamu düzeni ve güvenliği tehlikeye girerse,
- Genel ahlak, sağlık ve başkalarının hakları ihlal edilirse,
- Gösteriler şiddet içerirse veya kamu mallarına zarar verilirse,
Yetkililer, gösteriyi durdurma veya dağıtma yetkisine sahip olabilir. Ancak bu sınırlamalar, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde demokratik hakları ihlal etmemelidir.
34. Madde neden önemli?
Bu madde, demokratik toplumların temel haklarından biri olan ifade özgürlüğünün bir parçasıdır. Toplantı ve gösteri hakkı, halkın sesini duyurmasını, yönetimden taleplerini iletmesini ve demokratik sürece katılmasını sağlar.
