Arılar ve insanlar arasındaki bağ, özellikle son yıllarda bal arılarının nesillerinin tehlikede olması nedeniyle gündemde yer alan bir konu. Peki Arıların neslinin tükenmesi durumunda ne olur? Arıların önemi nedir? Arılar dünya için, canlılar için neden bu kadar önemli? Arıların yaşamımıza katkısı nedir? İşte tüm soruların cevabı...
Avustralya Bilim Akademisi tarafından yapılan ve desteklenen araştırmalar sonucu insan yaşantısının devam etmesindeki en önemli rollerden birisi de bal arılarına verilmiştir.
ARILAR ÖLÜRSE İNSANLAR AÇLIK ÇEKER
İnsan yaşamı ve toplumlar, yüksek ölçüde karışık ve kırılgan temeller üzerine kuruludur. Bazı etmenler, yaşam kalitemizi hatta yaşamımızı düşündüğümüzden çok daha önemli ölçüde etkilemektir. Bu etmenlerden biri de bal arıları. Tükettiğimiz her 3 öğünden biri arılar sayesinde mümkün. Bal arıları o kadar önemli ki eğer ölürlerse binlerce ekin de beraberinde ölür. Bu da ilerleyen yıllarda milyonlarca insanın açlık çekmesiyle sonuçlanır.
Hepsinden önce bal arılarının büyük bir ekonomik önemi vardır. Her yıl polenlenen bitkilerin mali değeri 265 milyar $ dolaylarında. Bal arısının olmadığı bir ekosistemde, tükettiğimiz yiyecekler yok olurlar veya üretimde devasa bir düşüş yaşanır. Elma, soğan, kabak gibi yiyeceklerin yanı sıra besicilikte kullanılan bitkiler, süt ve et gibi yiyecekler için de bal arısının varlığı çok önemlidir.
Einstein'in şu lafı sıkça alıntılanır; 'Eğer arılar ölürse sonraki yıllarda insanlar da ölür.' Aslında muhtemelen bunu söylemedi, ancak söylemde kesinlikle gerçeklik payı var. Bu durumu açıklamak rahatsız edici olsa da arılar ortadan kaybolmaya başladılar, yani ölüyorlar. Milyonlarca kovan geçtiğimiz yıllarda işlevsiz hale geldi. Dünya çapındaki arıcılar yıllık %30 - %90 kayıp yaşadıklarını belirtti.
TOZLAŞMA İÇİN ÇOK ÖNEMLİ
Arılar besin olarak tükettiğimiz sebze ve meyvelerin tozlaşmalarını sağlayan en önemli başroldür. Arılar yiyeceklerini toplamak için bir çiçekten diğerine gezerler. İhtiyaç duydukları proteini ve karbonhidratları polenden ve çiçeklerin nektarından alırlar. Bu bitkiler arasındaki gezinti ise, arıların aynı türler arasında polen transferi yaparak tozlaşmaya katkıda bulunmaları sağlar.
Tozlaşma sayesinde, Dünya’daki doğal ekosistem biyoçeşitlilik kazanır. Tükettiğimiz besinler tozlaşma ile yetiştirilir. Meyveler, sebzeler, fındık gibi gıdalar onları sağlıkla tüketebilmemiz için ve devamlılıklarının olabilmesi için tozlaşmaya ihtiyaç duyarlar.
ARILARIN NESLİ TÜKENİRSE NE OLUR?
Dünyada yaklaşık 25.000 farklı arı çeşidi olduğu biliniyor. Ne kadar ufacık canlılar olarak görünse de arıların biyoçeşitliliğe faydası yadsınamaz. Tozlaşmanın doğal bir döngüde gerçekleşmesine sebep olan bu çalışkan canlılar sayesinde gıda üretim sisteminde çeşitlilikler meydana gelebiliyor ve vücudun ihtiyaç duyduğu besin değerlerine ulaşabiliyoruz.
ARILARIN GELECEĞİNİ KORUMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Arıların yaşamlarını sürdürmek için ilk olarak zehirden arındırılmış temiz bir ortam sunmak gerekiyor. Organik ya da ekolojik tarıma geçmek bu nedenle sadece insan sağlığı için değil sürdürülebilir tarım için de önemli oluyor. Pestisit gibi yaşama zararlı kimyasalların kullanılmadığı tarımda, arılar çiçek polenlerine yapışan zehri almadıkları için yaşamaya devam edebilecek ve nesli tehlike altına girmeyecektir.
Küçük bahçeniz varsa ya da balkonda bitki yetiştirebiliyorsanız arıların sevdiği çiçek ve bitkilerden ekebilirsiniz. Lavanta, kekik, biberiye, nane, melisa gibi yetiştirilmesi kolay otlar ve sefa, ayçiçeği, frenk soğanı gibi arıların sevdiği çiçekler arılara nektar toplama alanı yaratmak için yetiştirilebilir. Özellikle betonlarla çevrili, kirli havası olan şehir hayatı içerisinde minik de olsa nektar alınabilecek bir bahçe arılar için çok faydalı olacaktır.
Satın aldığınız balın da arılar için iyi bir çevrede yetiştirildiğine emin olmalısınız. Sadece gerçek bal olması dışında, organik üretimi destekleyen ve sürdürülebilir arıcılığı benimseyen üreticileri desteklemek de arıların geleceği için önemli bir kriter