Haber: Türkan Çatal Yıldız
Son dönemde olağanüstü artış gösteren kira fiyatları kiracıları zor durumda bıraktı. Kira fiyatlarıyla ilgili yapılan yasal düzenlemeler ise ev sahiplerine yaptırım uygulamak için yeterli değil. Bu konuda ev sahiplerinin fırsatçılık yaptığını ifade eden Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar kira fiyatlarıyla ilgili yasal düzenlemeler, kira sözleşmesi ve tüketicinin hakkını nasıl arayacağı ile ilgili sorularımıza cevap verdi.
Ev fiyatlarının olağanüstü artışıyla ilgili bir yasal düzenleme yapılması gerektiğini söyleyen Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, “Mevcut borçlar kanununa göre, TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) fiyatlarına göre kira arttırılabilir. Ancak bu yasal düzenlemeyi ev sahiplerinin çoğu ve kiracılar bilmiyor. Bu yasal düzenleme daha da net hale getirilmeli. Kiralarla ilgili bir yasal düzenleme var ama daha da net olmalı. Enflasyonun üzerinde bir kira artışı olduğunda yaptırım uygulanmalı” dedi.
Cumhuriyet tarihinin en yüksek kira fiyatlarını gördüklerini belirten Çakar, “Kira fiyatlarında Cumhuriyet tarihinin en ağır ve en yüksek fiyatlarını görüyoruz. Ev sahipleri fırsatçılık yapıyor. Daire yerinde duruyor ederi de belli gereksiz fiyat artışı yapıyorlar. Ev sahiplerinin verdiği çok az bir vergi var onda da kirayı arttıracak kadar artış olmadı” diyerek kiracıların T.C Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER), Maliye Bakanlığı’na ve Ticaret Bakanlığı’na başvuruda bulunarak haklarını araması gerektiğini vurguladı.
“KİRA FİYATLARIYLA İLGİLİ YASAL DÜZENLEME YAPILMALI”
Mevcut borçlar kanununa göre TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) fiyatlarına göre kira arttırılabilir diyen Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, “Ancak bu yasal düzenlemeyi ev sahiplerinin çoğu ve kiracılar bilmiyor. Bu yasal düzenleme daha da net hale getirilmeli. Kiralarla ilgili bir yasal düzenleme var ama daha da net olmalı. Enflasyonun üzerinde bir kira artışı olduğunda yaptırım uygulanmalı. Kira sözleşmesi yapılmadıysa ev sahipleri keyfi olarak kiracıyı evinden çıkartabiliyor. Süre belirtilerek bir sözleşme yapıldıysa ev sahibi bu süreden önce kiracıyı evden çıkartamaz” dedi.
“EV SAHİBİ VE KİRACI ARASINDA KESİNLİKLE SÖZLEŞME YAPILMALI”
Çakar, “Ev sahibi ile kiracı arasında da kesinlikle bir sözleşme yapılmalı. Sözleşmenin kiracı ve ev sahibi arasında yapılması yeterlidir, notere tasdik ettirilmesine gerek yok. Zorunlu haller dışında 1 yıldan önce ev sahibi kiracıyı evden çıkartamamalı. Kira sözleşmesinin yapılması ile ilgili de yaptırım uygulanmalı, ev sahibi sözleşme olmadan evini kiraya vermemeli. Sözleşmeye zaruri haller de eklenmeli ‘bazı durumlarda kiracılar sözleşmeden dönebilir ‘denilmeli. Sözleşmeye kiracı yeni bir ev aldığında, daha ucuz bir ev bulduğunda veya iş yerini değiştirdiği zaman evden çıkabilir gibi maddeler eklenmeli. Bu gibi durumlarda o kiracı sözleşmeden dönebilir ama ev sahibi dönemez maddesi eklenmeli. Böyle bir düzenleme yapılmasını öneriyorum. Sözleşme olduğu zaman ev sahibi istediği gibi kiracıyı çıkartamaz, çıkartmak istediği zaman da belli bir ceza öder” diye konuştu.
“CUMHURİYET FİYATLARININ EN YÜKSEK KİRA FİYATLARINI GÖRÜYORUZ”
Yüksek artışın yaşandığı kira fiyatları için kiracıların hangi yasal yollara başvuracağına ilişkin Çakar şunları söyledi: “Tüketicinin sözleşmesi varsa ve ev sahibi evden çıkartmak istiyorsa tüketici T.C Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER), Maliye Bakanlığı’na ve Ticaret Bakanlığı’na başvuruda bulunup hakkını aramalı ama şu anda yasal bir belirsizlik var. Kiracı hakları, ev sahibinin keyfi davranmaması ve kiraların artışı ile ilgili olarak etkin bir yasal düzenleme yapılmalıdır. Kira fiyatlarında Cumhuriyet tarihinin en ağır ve en yüksek fiyatlarını görüyoruz. Ev sahipleri fırsatçılık yapıyor. Daire yerinde duruyor ederi de belli, gereksiz fiyat artışı yapıyorlar. Ev sahiplerinin verdiği çok az bir vergi var onda da kirayı arttıracak kadar artış olmadı.”
