Aspirasyon nedir? Belirtileri nelerdir? Aspirasyon neden olur? Sorularının cevapları haberimizde....
Aspirasyon nedir?
Aspirasyon, yutulan besinin, tükürüğün ya da dışarıdan alınan yabancı maddenin hava yoluna (soluk borusuna) ya da akciğerlere girmesidir. Boğazda bulunan yaprak şeklindeki kapak olan epiglotun doğru kapanmaması ya da bilinç kaybı nedeniyle aspirasyon gerçekleşir. Bunun yanında bir şeyin mideden boğaza geri kaçması durumunda da gerçekleşebilir. Aspirasyon durumunda hava yolu tamamen kapanmaz fakat enfeksiyonlara ve ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Özellikle yaşlılarda, yutma güçlüğü çeken (disfaji) bireylerde ve bilinç kaybı yaşayanlarda aspirasyon riski bulunur.
Aspirasyon Belirtileri Nelerdir?
Aspirasyon, aniden gelen öksürük, nefes darlığı, göğüste ağrı gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bazı durumlarda besinlerin ya da sıvının yanlış şekilde gittiğine dair bir işaret bulunmayabilir. Özellikle kişinin öksürmesi tıkanmanın etkisiyle beraber kişinin verdiği bir refleks olarak görülür. Aspirasyonun en yaygın görülen belirtileri şöyle sıralanabilir:
Vücudun verdiği bir refleks olarak aniden gelen öksürük
Kişinin boğazına bir şey takılmış gibi hissetmesi
Nefes almada güçlük çekme
Çiğnemede zorlu yaşama
Boğulma hissi
Nefes alıp verirken hırıltılı bir sesin duyulması
Yeterli hava alamama hissi
Göğüste ağrı oluşması
Yetersiz oksijen nedeniyle morarma (siyanoz)
Tekrarlayan zatürre ve akciğer problemleri
Seste kısıklık
Boğazda gıcık hissi
Bu aspirasyon belirtileri kişinin yaşadığı durumun ciddiyetine bağlı olarak hafif veya şiddetli değişir.
Aspirasyon Neden Olur?
Aspirasyonun en belirgin nedenleri arasında yaş ilerlemesi, yutma güçlüğü çekme ve bilinç kaybı yer alır. Dışardan alınan yabancı cisimlerin soluk borusu ve akciğere kaçmasıyla gerçekleşen aspirasyon, boğazda yer alan kapak görevi gören epiglotun düzgün çalışmaması nedeniyle oluşur. Nörolojik problemler yaşayan hastalarda ve anestezi altında olan kişilerde aspirasyon görülme riski yüksek olmaktadır. Aspirasyonun nedenleri şöyle açıklanabilir: