Özel Haber: Türkan Çatal Yıldız
Türkiye'de inşa edilmiş en büyük şehirlerarası otobüs terminali olan AŞTİ, büyük bir değişimle Türkiye’ye hizmet vermeye hazırlanıyor. Yenilenen yüzüyle hizmet vermek için gün sayan AŞTİ’ye toplantı salonu, ofis, kütüphane, sergi alanı, modern büfeler, çocuk oyun alanları kazandırıldı. AŞTİ’nin son haline ilişkin gazetemize açıklamalarda bulunan BUGSAŞ Genel Müdürü Vecihi Halil İyigün, AŞTİ’nin çatısına güneş enerji sisteminin de kurulduğunu ifade ederek, 2023 yılının haziran ayından sonra AŞTİ’nin elektriğinin yüzde 40’ının güneş enerjisinden karşılanacağını söyledi.
BUGSAŞ Genel Müdürü Vecihi Halil İyigün ile AŞTİ’de yapılan yenilenme çalışmalarını konuştuk. Öncelikle çığırtkanlığı kaldırdıklarını ifade eden İyigün, AŞTİ’de kalan evsizlerin de Şefkat Evlerine yerleştirildiğini ifade etti. AŞTİ’nin önceliğinin güvenlik olduğuna da değinen İyigün, bin kamerayla AŞTİ’de güvenliğin sağlandığını ifade ederek, x ray cihazlarından 4 tanesinin de yenilendiğini vurguladı. İyigün yapılan yenilenme çalışmaları ile AŞTİ’ye toplantı salonu, ofis, kütüphane, sergi alanı, modern büfeler ve çocuk oyun alanlarının kazandırıldığını söyledi.
BUGSAŞ Genel Müdürü Vecihi Halil İyigün
Öncelikle AŞTİ’de yapılan değişikliklere ilişkin bilgiler verebilir misiniz? Neler değişti?
Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanımız Mansur Yavaş’ın göreve başladıktan sonra icraatlarının başında AŞTİ’nin yenilenmesi vardı. Bu kapsamda neler yapılacağına dair birtakım projeler geliştirildi ve zaman içerisinde de projeler hayata geçmeye başladı. AŞTİ’nin yenilenme projesi de benim dönemime rastladı.
İlk başlangıçta AŞTİ’nin kötü görüntüler vermesine sebep olan çığırtkanlığı yani yoldan geçen insanların koluna girerek zorla otobüs firmalarından bilet satma dönemini sona erdirdik.
AŞTİ’nin içinde yaklaşık bine yakın kamera hizmet vermekte ve o kameralarla gidemediğimiz, göremediğimiz yerlerin tamamını kamera odamızdan rahatlıkla gözlemleyebiliyoruz. Aynı zamanda Emniyet Genel Müdürlüğü ile koordineli çalışmamız sonucunda yüz tanıma da devrede. Eğer emniyetin aradığı bir şahıs var ise anında tespit ediliyor ve şahıs takip edilerek hem bizim özel güvenliğimizce hem de emniyetin ilgili personelince gerekli işlem yapılıyor. AŞTİ’nin güvenliği için bütün giriş kapılarında ve otobüslerin giriş kapılarında x ray cihazları hizmet veriyor. İmkânlarımız ölçüsünde x ray cihazlarımızın 4 tanesini yeniledik. Böylelikle yüz tanımayı kamera sistemine entegre ederek daha güvenli bir AŞTİ ortamını sağladık.
İç mekanla ilgili yapılan düzenlemelere gelecek olursak eskiden giriş katı çok karanlık ve hizbe bir görünüme sahipti. Hem iç mekanlar hem de hem ışık sistemleri yenilendi ve daha güzel bir görünüme sahip oldu. Bunun yanında büfeler de çok kötü bir görüntü sağlıyordu. 8 metrekarelik bir alanları vardı ama yaklaşık 40-50 metrekarelere kadar dağılmışlardı. Bunun üzerine biz 15, 24 ve 28 metrekarelik stantlar yaptık ve büfeler AŞTİ’nin gidiş katına taşındı. Büfelerin eski yerine ise AŞTİ’nin kanat alanlarında bulunan bilet satış gişelerini getirerek, AŞTİ’nin daha güzel bir görünüm kazanmasını sağladık.
Gidiş katında bilet satış gişelerinin olduğu bölümün üst katı önceden oturma gruplarının olduğu, insanların geceleyin kaldıkları bölgeydi. Evsizlerin tamamı Şefkat Evlerine yerleştirildi. O bölge de toplantı ve kiralık ofis alanı olarak dizayn edildi. Bunun yanı sıra o bölgeye okuma alanı yani kütüphane kuruldu. Şu an sadece bu kısım açılmış durumda ve okuma salonumuzda 900 kitap bulunuyor. Tabi bunu sadece AŞTİ’ye gelen yolcular üzerinden düşünmeyin. AŞTİ bulunduğu semt itibariyle de üniversitelere ve yurtlara yakın bir bölgede bulunuyor. Bu civarda okuyan üniversite öğrencilerimiz 7/24 okuma alanından faydalanabilecekler. Bununla birlikte aynı kata sergi alanı da kurduk ve zamanla sergi alanını da kiraya vereceğiz. Onun hemen yanında da çocuk oyun alanımız bulunuyor. Ay sonunda AŞTİ’ye gelen yolcularımızın hizmetine sunacağız.
Bir diğer yeniliğimiz ise Başkanımızın talimatı doğrultusunda 30 yıl önce yapılan AŞTİ’nin üst çatısının Güneş Enerji Sistemi’ne (GES) geçmesi oldu. Bunun üzerine biz eski çatıyı komple sökerek yeni bir çatı sistemine geçtik ve GES’e uygun panelleri yerleştirdik. Bu çalışmamız da 10 gün içerisinde bitecek ve akabinde GES ihalesine çıkacağız. GES ihalesi 2023 yılının haziran ayında BUGSAŞ yönetimine teslim edilecek. GES’e geçildikten sonra ise AŞTİ’nin elektriğinin yüzde 40’ını biz çatıdan kendimiz üreteceğiz ve yaptığımız hesaplar doğrultusunda elektriğin 5 yılda kendisini amorti edeceğini düşünüyoruz. AŞTİ’nin giderlerini bu çatı altında yer alan bütün esnaf tarafından ortak gider olarak düşünün. Masrafların bir kısmını esnafa yansıtıyoruz ama sosyal belediyecilik kapsamında büyük kısmını BUGSAŞ yönetimi karşılıyor. GES hayata geçtikten sonra elbette ki esnafın elektrik maliyetini de düşürecektir.
Kimsenin görmediği yaklaşık 250 otobüsü alabilecek bir depolama alanımız var. Anadolu’dan gelen firma çalışanları maalesef orada barınmaya çalışıyorlar. O alanı otobüs firmalarında çalışanlar için daha modern bir hale getirmeye çalışıyoruz.
Önümüzdeki haziran ayına kadar AŞTİ’nin Konya Yolu bölgesinde bulunan otopark alanında 4 adet elektrikli araçlar için şarj ünitesi kurulacak. Belki 5 yıl sonra elektrikli araçların hayatımıza hızlıca girmesi ile otobüs alanlarının tamamı şarj üniteleri ile donatılmak zorunda kalacak. Bunun ilk temelini de burada atmış olacağız.
AŞTİ’den belli bölgelere servisler kaldırılıyordu fakat bu artık yasak. Bununla ilgili bir çalışma olacak mı?
AŞTİ içerisinde bu hizmeti veren Otobüsçüler Kooperatifi adı altında kooperatifleşmiş bir birim var. BUGSAŞ gözetiminde çalışan bir kooperatif. Bu kooperatif UKOME kararı ile 21 adet küçük tip midibüslerle şehrin 6 farklı kesimine taşımacılık yapıyor. Bunun takibi ve kontrolü BUGSAŞ yönetiminde. Tabi ki arada yolculardan şikayetler oluyor, sebebi de her bölgeye hizmet verilmemesi. Bu tamamen UKOME kararı. 1 Ocak itibariyle Ankara Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı ile koordineli olarak UKOME kararının değiştirilmesi yönünde bir talebimiz olacak. Şehrin ulaşımının olmadığı ya da raylı sistemin olmadığı yerler için kooperatif araçları ile ulaşımı sağlayacağız.
ABB’nin AŞTİ’de Halk Ekmek ürünlerini satacağı bir kafeterya açma planı var mı?
Bu bir planlama dahilinde ve bizim de böyle bir düşüncemiz var. Bu konuda Halk Ekmek Genel Müdürü ile görüşmelerimiz devam ediyor. AŞTİ’nin iç dizaynının tamamlanmasının ardından kanatlarda yeni yapılacak ve kiraya verilecek büfelerden bazılarını Halk Ekmek’e verebiliriz. Ancak ABB kiralanabilir alanlarında esnafa rakip olmamıştır ve olmak da istemez. Bunu da dikkate alıyoruz. Şu da var ki bu anlamda AŞTİ içerisinde satılan yiyecek ya da içeceklerin fiyat kontrolünü de zabıtamız sürekli yapmaktadır. Gelen yolcularımıza hem sağlıklı hem de daha ucuz ürünlerin satılması için üstün gayret gösteriliyor.
ABB en fazla şeffaflık vurgusu yapan belediyelerden. AŞTİ’nin yenilenme maliyeti kaça mal oldu?
BUGSAŞ olarak bizim yaptığımız yaklaşık maliyet 50 milyon civarında bir rakam. Ama Büyükşehir Belediyemizin yaptığı ihalenin sonucunda fen işlerinin harcadığı maliyeti bilemiyorum. Ama bu konuda Büyükşehir belediye başkanımız Mansur Yavaş her türlü desteği sağlıyor. Amaç burada AŞTİ’yi yenilemek ve daha modern bir hale getirmek.
AŞTİ’nin yenilenmesi ile esnafın size geri dönüşü nasıl oldu?
AŞTİ’nin esnafı 30 yıllık esnaf ve hepsi artık AŞTİ’nin yenilenmesi gerektiğine inanan insanlar. Çünkü onlara farklı bir alternatif oluşturulmuyor. Aynı esnaf, aynı şekilde, aynı bölgede satışına devam ediyor.
Güneş enerji panelleri sistemi gibi akıllı binaya dönüşüm noktasında enerjiyi geri döndürecek sistemler düşünüyor musunuz?
Aslında bu da bir proje. Su ile ilgili bir proje yapabiliriz ama orta vadede olacak bir proje. Maliyeti yüksek bir iş çünkü suyun geri dönüşümü oldukça maliyetlidir. Bu proje Ankara Büyükşehir Belediyesi içinde bir prototip olabilir. Böyle bir projeyi de başlatabiliriz.
AŞTİ her zaman bir tartışma konusu olmuştur. AŞTİ Ankara trafiğini etkiliyor mu?
AŞTİ’nin daha önce birçok kez bulunduğu yerden kaldırılması ve başka yere taşınması düşünülmüştü. Fakat AŞTİ’nin şehir trafiğini engelleyebilecek hiçbir sorunu yok. Gün içerisinde yaklaşık bin 500 otobüs AŞTİ’yi kullanıyor ve bu otobüsler Konya, Eskişehir, Samsun yollarından özel direkt bağlantı yolları ile AŞTİ’ye giriş sağlıyorlar. Bu ise şehir trafiğini asla engellemiyor.
AŞTİ’de engellilere yönelik bir çalışma oldu mu?
AŞTİ içerisinde iki noktada engelliler için ve özellikle görme engelliler için iki noktamız var. Zaten içeride görme engellileri yönlendirebilecek yer levhalarımız da mevcut. Bununla birlikte görme engelliler için hem dokunarak okuma alanı hem de telefonlara personellerimize bağlanma özelliği mevcut. Yürümekte güçlük çeken insanlar için de tekerlekli sandalye hizmetimiz de bulunuyor. Özetle engelli, yaşlı bireyler için sahada dolaşan çok personelimiz var.
AŞTİ’ye insanlar hayvanlarıyla girebiliyor mu? Hayvanlara yönelik bir projeniz var mı?
İnsanlar hayvanları ile birlikte AŞTİ’ye girebiliyorlar. Hayvan noktaları veya taşımaya yönelik bir talep bize gelmedi. Bu konuda bir talep geldiğinde değerlendirilir ve yapılmaya çalışılır. Zaten taşımacılık yapılırken hayvanları kafes içerisinde yolculuk yaptırabiliyoruz. Taşımacılık sektöründe bunun bir mevzuatı var. Otobüs firmaları bu mevzuatı uyguluyor. Bize böyle bir talep geldiğinde AŞTİ yönetimi olarak biz elimizden gelen bütün yardımı yapıyoruz.
