Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile gerçekleştirdiği basın toplantısında, "En kısa zamanda artık liderler düzeyinde bir görüşmenin de zeminin hazırlanması gerekiyor. Böyle bir liderler arasında ki görüşmeye de ev sahipliği yapmak istediğimizi daha önce de belirtmiştik. Bu iki ziyaretin neticesinde tabi, savaşlar için bir şey söylemek zor olur ama ateşkes umudumuz biraz daha artmıştır” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dün Rusya'nın başkenti Moskova'ya gerçekleştirdiği ziyarette Rusya Dışişleri Sergey Lavrov ile görüşmüştü. Bakan Çavuşoğlu, bugün ise Ukrayna'nın Lviv kentinde Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile bir araya geldi. Çavuşoğlu ve Kuleba görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Kuleba, “Biz Türkiye'nin arabuluculuk çabalarını büyük bir memnuniyetle karşılıyoruz. Bugün mevlit Çavuşoğlu Moskova'da yaptığı görüşmelerin sonuçlarını bizimle paylaştı. Rusya'nın ülkemize yönelik yaptığı saldırılara son vermek ve Rus birliklerinin geri çekilmesi için Ukrayna'nın her platformda olacağını ifade edebilirim. Ukrayna ve Rusya Başkanlarının görüşmesi için, çabaların yoğunlaşması için mutabakata vardık. Savaşın bitmesi konusundaki bütün kritik noktaların Putin ile görüşülmesi gerektiğini çok iyi anladık. Bunun dışında biz tabi ikili ilişkilerimizi de görüştük. Rus saldırısın başlamasından itibaren Türkiye tarafından alınan kararlar için şükranlarımızı sunduk” ifadelerini kullandı.
“Erdoğan, 16.00'da Rusya Federasyonu Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi”
8 Ekim'de Stratejik Planlama Toplantısı'nın Ukrayna'da yapıldığını kaydeden Çavuşoğlu, “Özellikle bu zor günler de Lvİv'e gelerek stratejik ortağımız Ukrayna'ya olan desteğimizi burada göstermek istedik. 24 Şubat'tan bu yana maalesef savaş devam ediyor ve binlerce sivil hayatını kaybetti. 3 milyonu aşkın masum insan ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Polonya'dan buraya gelirken yol üstünde ve özelikle kapılarda insanların beklediğini ve ülkesini terk ettiğini gördük ve üzüldük” dedi. Bu savaşın biran önce sona ermesi gerektiğini kaydeden Bakan Çavuşoğlu, “Akan kanın ve göz yaşının durdurulması gerekiyor. Biz ilk günden bu güne kadar çabalarımızı yoğunlaştırarak devam ediyoruz. Bu düşünceyle dostum Kuleba ve Lavrov'u Antalya'da bir araya getirdik. Toplantıda yapıcı yaklaşımında dolayı Kuleba'ya bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Bir taraftan Belarus müzakareleri devam ederken biz de barışın tesisi için çabalarımızı devam ettiriyoruz ve o nedenle dün Moskova'daydım. Moskova da gündeme gelinen konular ve edindiğimiz izlenimler hakkında bugün Kuleba'ya bilgi verdim. Cumhurbaşkanımız Erdoğan'da dün Başkan Zelensky ile telefon da görüştü. Bugün de Türkiye saati ile 16.00'da Rusya Federasyonu Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi” açıklamasını yaptı.
“Liderler düzeyinde bir görüşmenin de zeminin hazırlanması gerekiyor”
Ukrayna ve Ukrayna halkının bu savaş karşısında göstermiş olduğu çabayı tüm dünyanın gördüğünü kaydeden Bakan Çavuşoğlu açıklamasını sürdürdü:
“Ukrayna'nın toprak bütünlüğü, bağımsızlığı ve egemenliğine desteğimiz tamdır. Ukrayna'ya verdiğimiz destek bizim ilkeli politikamız ve müttefikliğimizin, stratejik dostluğumuzun doğasıdır. Özellikle insani alanlardaki yardımlarımız da devam edecek. Türkiye başından beri bu süreçte ilkeli tutum sergilemiştir. Her iki ülkeyle diyaloğu olan bir ülke olarak savaşın durdurulması yönünde samimi çabalar sergilemiştir. Bu zor dönemde vatandaşlarımızın tahliyesini gerçekleşirdik. Ukrayna yönetiminden çok destek gördük. Ukrayna yönetimine çok teşekkür ediyorum. Ayrıca Kırım Tatar soydaşlarımıza ve zor durumda olan Ukraynalı vatandaşlara kapımızı açık tuttuk ve ülkemize gelen Ukraynalılara da en iyi şekilde ev sahipliği yapmaya çalışıyoruz. Bugün en büyük zorluğumuz Mariupol bölgesinde orada çatışmalar devam ettiği için orada yaşayan vatandaşlarımızı ve masum sivillerin tahliyesini yapmaktır. Temennimiz önce Mariupol'da insani bir ateşkesin sağlanması sonra da tüm Ukrayna da savaşın sona ermesi ve ateşkesin kalıcı bir şekilde tesis edilmesi ve anlaşma ve barış yolunda diplomasiye fırsat verilmesidir. Kuleba ve Lavrov'u elbette Antalya'da bir kere daha bir araya getirmekten biz mutlu olacağız. Ama en kısa zamanda artık liderler düzeyinde bir görüşmenin de zeminin hazırlanması gerekiyor. Böyle bir liderler arasında ki görüşmeye de ev sahipliği yapmak istediğimizi daha önce de belirtmiştik. Bu iki ziyaretin neticesinde tabi savaşlar için bir şey söylemek zor olur ama ateşkes umudumuz biraz daha artmıştır”
Financial Times'da yer alan 15 maddelik mutabakat metnine ilişkin soruyu yanıtlayan Kuleba, “Mutabakat metninin Rusya'nın isteklerini içeren bir belge olduğunu teyit edebilirim. Bu Ukrayna'nın kabul ettiği maddeler şeklinde yorumlanmamalı. Ukrayna'nın güvenlik garantilerinin istediği en önemli konu. Savaş başlamadan önce Ukrayna'nın Birleşmiş Milletler Konseyi Daimi üyeliği Türkiye ve Almanya'nın katılımıyla bir zirve toplantısı konusunda bir inisiyatif ortaya koydu. Dolayısıyla bu inisiyatifi de geliştirerek Türkiye'yi de garantilerini almak istediğimiz ülkeler arasında görüyoruz. Türkiye Karadeniz bölgesinde istikrarı sağlayan çok büyük bir otoriteye sahip. Sadece Rusya ile güvenlik konularını konuşmak anlamsız olacak. Bizim çok taraflı bir anlaşmaya ihtiyacımız var” dedi.
Çavuşoğlu: “iki liderin bir araya gelme ihtimali var”
Çavuşoğlu ise aynı soruya, “Bu kolektif güvenlik anlaşması konusunda Ukrayna'nın bir teklifi oldu. H5 +Türkiye ve Almanya. Dün Moskova da yaptığım temaslarda Rusya'nın buna itirazı olmadığını ve böyle bir teklifi kabul edebileceklerini gördüm. Tabi burada önemli olan her iki tarafın yanı sıra halkının da kabul edebileceği bir mutabakata varılması ve bu konularda anlaşma zemini olursa iki liderin bir araya gelme ihtimali var. Ukrayna tarafı sayın Zelenskiy bunu başından beri söylüyor. Türkiye de Putin ile bir araya gelmek istediğini söylemişti. Biz Putin ile de temasımızı sürdürüyoruz. Böyle bir toplantıya memnuniyetle ev sahipliği yapmak isteriz. İki liderin görüşmesi için zaman vermek zor. İki liderin de buna hazır olması lazım bu zeminin de hazırlanması gerekiyor. Tarihi de onlar belirleyecek” ifadelerini kullandı.
“Mariupol da 100'den fazla vatandaşımız bulunuyor”
Çavuşoğlu açıklamasını şu şekilde sürdürdü:
“Mariupol da en az 24 saatliğine insani ateşkesin ve koridorun açılması teklifi Antalya'da gündeme gelmişti ve bende bu teklifi güçlü bir şekilde desteklemiştim. Maalesef bunu başaramadık, çatışmalar devam diyor. On binlerce sivil şehri terk edemedi. Biz her iki tarafla da temas halindeyiz. Rus tarafı insanları çıkarmak istediklerini Ukrayna'nın engellediğini, Ukrayna da buna hazır olduklarını ve Rusların engellediğini söylüyor. Biz de, burada uluslararası kuruluşlar Kızılhaç Örgütü ve BM insani hareketi olan OCHA ve Türk Kızılayı gözlemci olsun. 24 saat ateşkes oldun, koridor açılsın ve bu insani kuruluşlar gözlemlesin dedik. Biz tüm diğer bölgelerde vatandaşlarımızın tahliyesi sürecinde Ukrayna tarafından çok büyük destek gördük. Bu desteklerle yaklaşık 15 bin 200 insanımızı tahliye ettik. Şuan da Mariupol da 100'den fazla vatandaşımız bulunuyor”
Çavuşoğlu, “Dün Moskova da gündeme de geldi bugünde burada ele aldık Ukrayna'nın iş birliğine hazır olduklarını kendileri bize ifade etti” dedi.
“Ben Ukrayna'nın bu garantiyi vermek istediğimizi ifade etmek isterim. Problem bizim tarafımız da değil Rusya tarafında” diyen Kuleba, “Biz bugün sayın Mevlüt Çavuşoğlu ile Mariupol'u sadece insani koridor anlamında değil her anlamda değerlendirdik. Ben meslektaşıma Mariupol de Rusya'nın uyguladığı acımasız tutumu anlattım. Bugün Mariupol dünyanın en korkunç yeri haline geldi. Herkesin oradaki Rus saldırısının durdurması için çaba göstermesi lazım” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu: “Ukrayna'nın yanında olduk bundan sonra da yanında olmaya devam edeceğiz"
Çavuşoğlu “Savaş konusunda ilkeli bir tutum sergiliyoruz. Doğruya doğru yanlışa yanlış diyoruz. Bahsettiğiniz Bayraktar SİHA'ları Ukrayna tarafından bir Türkiye'de bir şirketimizden satın alınan ürünler. Biz tabi Türkiye olarak başından beri Ukrayna'nın yanında olduk bundan sonra da yanında olmaya devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.
İHA