Haber: Kadir Gürhan
Geçim sıkıntısının artmasıyla birlikte alım gücü iyice düşen vatandaşlar, marketlerde paket halinde satılan ürünleri tane olarak almaya başladı. Keçiören Ufuktepe’de mahalle bakkalı işleten işletme sahibi Bektaş Boztaş yaşanan geçim sıkıntısına dikkat çekerek, 18’li paket halinde satılan bebek bezini tane şeklinde satmaya başladıklarını söyledi.
İnsanların alım gücü olmadığı için bezi açarak satmak zorunda kaldıklarına dikkat çeken Boztaş, “Geçim sıkıntısı çeken çok insan var. Müşteride para yok. İnsanlar veresiye teklif ediyor mecburen vermek zorundayım yoksa müşteri ikinci defa dükkâna gelmiyor. Bu yüzden veresiye defterim kabarık ama bu seferde ben veresiye satış yaptığım için geçinemiyorum çünkü günlük kazancım en fazla bin lirayı geçmiyor” diye konuştu.
Süpermarketlerin mahalle aralarında açılmasıyla birlikte küçük esnafın gelirinde düşüş yaşandığına da vurgu yapan Boztaş, “Zincir marketlerin nerede olması ve hangi saatlerde çalışması gerektiğiyle ilgili düzenlemeler yapılmalı. Aynı vergiyi veriyoruz fakat kazancımız bir değil. Halkın süpermarketlere giderken parası oluyor ancak küçük esnafa gelince parası olmuyor, veresiye istiyor” dedi.
“BİR TANE DOLAP İÇİN AYLIK 1000 TL ELEKTRİK FATURASI ÖDÜYORUM”
Özel sektörde devam edemeyince ne yaptınız?
Abimden ve babamdan destek alarak ufak tefek sermaye biriktirerek bu dükkânı açtım ama geçinemiyoruz. Bir tane dolap çalıştırıyorum bin liraya yakın elektrik faturası geliyor. Zamları müşteriye yansıtamıyoruz. Küçük şeylere bile bir ay içerisinde o kadar çok zam geliyor ki etiketleri değiştirmeye yetişemiyorum. Sadece geçen ay tüm ürünlere yüzde 20’lik bir zam yansıdı.
Küçük esnaf olarak ne gibi zorluklarla karşılaşıyorsunuz?
Müşteride para yok. İnsanlar veresiye teklif ediyor mecburen vermek zorundayım yoksa müşteri ikinci defa dükkâna gelmiyor. Bu yüzden veresiye defterim kabarık ama bu seferde ben veresiye satış yaptığım için geçinemiyorum çünkü günlük kazancım en fazla bin lirayı geçmiyor. Halkın alım gücü yok.
“ÇOCUK BEZİNİ TANE OLARAK SATIYORUZ”
Açıktan satılan çocuk bezine talep var mı?
Normal çocuk bezi paket halinde içinde 18 adet bez var, fiyatı 35 lira insanlar bunu alamıyor. Bir asgari ücretlinin günlük kazancı zaten 90 lira, vatandaş aldığı paranın yarısını çocuk bezine verdiği zaman diğer ihtiyaçlarını karşılayamayacağı için mecburen adet olarak alma yoluna gidiyor. Biz de insanlara biraz daha kolaylık sağlamak için bezleri adet olarak satıyoruz. İnsanların alım gücü olmadığı için bezi açarak satmak zorundayız.
Okulların açılmasının size bir katkısı oldu mu?
Pandemi ’de okulların kapalı olduğu dönemde çok sıkıntı yaşadık. Okulların açılmasıyla birlikte işlerimizde kayda değer bir hareketlilik yaşadık. Okulların devam etmesi hem esnafların iş yapması hem de çocukların eğitimlerinden geri kalmaması için çok önemli. Uzaktan eğitim sürecinden verim alamadığını dile getiren öğrenci müşterilerimiz var. Uzaktan eğitimin amacı diploma vermek olarak görülüyor ama eğitimde asıl amaç diplomadan çok verilen bilginin öğretilmesidir. 27 yaşında üniversite mezunu biri olarak şu an da yaptığım işi eğitim almadan da yapabileceğimi düşünüyorum. Eğitim hayatım benim için vakit kaybı oldu daha önce bu işi yapmaya başlasaydım şu an daha iyi bir durumda olabilirdim.
“ÖĞRENCİLER SAYESİNDE İŞ YAPMAYA BAŞLADIK”
Okulların açılması işlerinizde hareketliliğe sebep oldu mu?
Okulun olmadığı gün müşteri gelmiyordu şimdi çocuklar sayesinde iş yapabiliyoruz. Çocuklara tost, abur cubur, içecek vs. satıyoruz. Neredeyse bütün ürünlerin satışında hareketlilik yaşandı. Öğrenci olduğu zaman gelip gidiyor ama velinin alım gücü öğrenciye de yansıdığı için bu da yeterli olmuyor.
Olası bir durumda Eğitime yeniden ara verilirse, esnaf ne gibi sıkıntılarla karşılaşabilir?
Eğitime yeniden ara verilmesi sadece beni değil bütün esnafı yüzde seksen oranında olumsuz etkileyebilir. Üniversite okuduğum yer öğrenci semti olduğu için okul olmadığı zaman oranın esnafı dükkanını açmıyor bile. Böyle olduğu zaman da o esnaf batma noktasına geliyor.
Devletten herhangi bir destek alıyor musunuz?
1 yıldır bu işi yapıyorum ve şu an devletten herhangi bir destek almıyoruz üstüne fazla fazla vergi ödüyoruz.
“ZİNCİR MARKETLERİN SAATLERİNDE DÜZENLEMELER YAPILMALI”
İşletmenizin aylık gider durumu nedir?
Yaklaşık bin lira elektrik, yüz lira su faturası ödüyorum. Dükkânın kirası bin lira, aylık vergimizi de ödüyoruz. Sadece dükkânın aylık gideri net 3 bin lirayı buluyor. 18 saate yakın çalışıyorum bu oranı asgari ücretle karşılaştırdığımda 6 bin lira olması gerekiyor ama bana üç bin lira gibi bir para kalıyor.
Market zincirlerinin küçük esnafa etkisi nedir?
Büyük marketlerin mahalle aralarında da açılmasının bize çok büyük zararı var. Büyük marketlerin en azından küçük esnafı rahatlatmak için mahalle aralarında açılmaması lazım. Süpermarketlerde fiyatlar normalden daha yüksek fakat halk bunun farkında değil. Bazı ürünleri tarihi geçtiği için çift kapaklı yapıp öyle satıyorlar ama insanlar bunu bilmiyor. Zincir marketlerin nerede olması ve hangi saatlerde çalışması gerektiğiyle ilgili düzenlemeler yapılmalı. Aynı vergiyi veriyoruz fakat kazancımız bir değil. Halkın süpermarketlere giderken parası oluyor ancak küçük esnafa gelince parası olmuyor, veresiye istiyor.
“ZİNCİR MARKETLER HIRDAVATÇININ, ELEKTRİKÇİNİN VE KASABIN İŞİNİ YAPMAMALI”
Zincir marketlerdeki ürün çeşitliliğini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Market gıda ürünleri satıyorsa onun üzerinden devam etmesi gerekiyor. Market ürünü ne ise onu satmalı. Zincir marketler hırdavatçının, elektrikçinin, kasabın sattığı ürünleri satmamalı. Müşteri markete girip her şeyi aldığı zaman küçük esnafa uğramıyor bu durumda küçük esnafı olumsuz etkiliyor.
Sizin durumunuzdaki kişiler için vermek istediğiniz bir mesaj var mı?
Devlet, eğer üniversite mezunu olana iş imkânı sağlayamıyorsa o bölümü kapatmalı. Mezun olduktan sonra iş bulamayacağımın farkında olduğum için KYK (Kredi ve Yurtlar Kurumu) kredisi almadım. Kendi imkanlarımla çalışarak üniversite okudum. Üniversitede vakit kaybetmek yerine bize destek versinler kendi hayatımızı kendimiz kuralım.