Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, “Pandemi döneminde bize gelen şikayetlerin çoğu mesafeli yani internet alışverişi üzerine. Vatandaş siparişini veriyor internetten ya istediği hiç gelmiyor ya da gelen ürün kalitesiz oluyor. Daha da kötüsü ise farklı malların gönderilmesi… Netice itibarıyla tüketici aldatılıyor.” dedi.
Pandemiden dolayı internet (mesafeli) alışverişinin artması ile tüketicilerin yaşadıkları sorunlara dair Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar ile konuştuk. Çakar, tüketicilerin güvendikleri firmalardan alışveriş yapmalarını ifade ederek internetten alışveriş yaparken dikkat edilmesi gerekenleri anlattı. Tüketicilerin kapılarına gelen ürünü teslim almadan önce kargo görevlisine açtırıp kontrol edebileceklerini de ifade eden Çakar, sebep göstermeden 14 gün içerisinde cayma hakkının da olduğunu bildirdi.
“DÜRÜST FİRMALARDAN ALIŞVERİŞ YAPMAYA GAYRET EDİLMELİ”
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, pandemi döneminde kendilerine gelen şikayetlerin çoğunun mesafeli yani internet alışverişi üzerine olduğunu belirterek, “Vatandaş siparişini veriyor internetten ya istediği hiç gelmiyor ya da gelen ürün kalitesiz oluyor. Daha da kötüsü farklı malların gelmesi oluyor. Netice itibarıyla tüketici aldatılıyor.” dedi.
Tüketicilerin bu konuda çok dikkatli olmaları gerektiğine dikkat çeken Çakar şunları söyledi: “Tüketiciler öncelikle internetten alışveriş yaptıklarında dürüst firmalardan alışveriş yapmaya gayret etsinler. Ticaret Bakanlığı’nın da bu konuyla ilgili getirdiği bazı kıstaslar var. Firmanın web sayfasında iletişim bilgilerinin olması, bir odaya kayıtlı olması gibi bazı kıstasları içeriyor. Tüketici bunlara dikkat etmelidir.
Firma dürüst olsa bile, Bakanlığın mevzuatına uymuş olsa bile gönderilen üründe sıkıntı çıktığında, tüketici ürünü geri göndermek istediğinde bu kez de başka sorunlar çıkmaya başlıyor. Bu süreçte yaşanan en sık sorun ise kargo. Kargo ile ilgili bir düzenleme ne yazık ki yok. Tüketici evine gelen kargoyu teslim almadan önce ürünü açıp kontrol etmek isterse kargo çalışanı buna izin vermeyebiliyor. Bunun için yapılacak olan ise tüketicinin alışveriş yaptığı firmayla irtibata geçerek eve gelen kargo paketini kargo çalışanı oradayken kontrol etmek isteğini iletmesi olacaktır. Bunu her tüketici de bilmeyebiliyor.
Biz de dernek olarak bakanlık ile toplantı yaptık ve yaşanan kargo sorunlarından bahsettik. Tüketici ürünü aldığı firma ile iletişime geçmeden de kargoyu kontrol edebilmesi için bir yasal düzenlemenin yapılmasının şart olduğunu ifade ettik.”
“TÜKETİCİ FİYAT ARAŞTIRMASI YAPMALI”
Firmaların tüketiciye ürün satmak için ürünün fiyatını düşürmüş gibi göstererek ürünü cazip hale getirdiklerini ifade eden Çakar, “Bu şekilde satılan mal tüketiciye ucuzmuş gibi geliyor. Satıcı ürünün ucuz olduğunu ya da indirimde olduğunu ifade ederek de bir imaj da yaratıyor. Fakat satılan malın ucuz olup olmadığı ise tartışılır. O malın gerçekten ucuz olup olmadığını anlamak için ise tüketicinin yapması gereken fiyat araştırması yapmak olmalıdır. O malın fiyatının internette belirtildiği gibi gerçekten indirimde ya da daha ucuz olduğuna inanmak için bulunulan bölgedeki mağazaları gezmek gerekir. Fiyat araştırması yapıldıktan sonra firmanın iletişim bilgilerine bakılarak bulunduğu ilin ticaret odası aranılarak gerçekten o isimde bir firmanın olup olmadığı teyit edilmelidir. Çünkü firmaların ticaret odalarına üye olma zorunlulukları var. Ya da sanayici bir kuruluşsa sanayi odası aranıp teyit edilmelidir” dedi.
Tüm bunlar yapıldıktan sonra tüketicinin alışveriş yaptığı firmayla irtibata geçerek eve gelen kargocuya kargosuna açıp bakmak istediğini belirtmesini gerektiğini söyleyen Çakar, tüketicinin böyle bir hakkının olduğuna dikkat çekti.
“TÜKETİCİLER EN ÇOK PANDEMİDE SUİSTİMAL EDİLDİ”
“Tüketiciler neleri araştırması gerektiği, nelere dikkat etmesini gerektiğini bilmediği için dolandırılıyorlar” ifadelerini kullanan Çakar sözlerine şöyle devam etti: “Tüketici mesafeli alışverişte nelere dikkat etmesi gerektiğini bilmiyorsa en azından bizim gibi tüketici derneklerine başvurarak da sorabilir. Ya da ilgili Ticaret İl Müdürlüklerini, Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü’nü de arayıp haklarını danışabilirler.”
En çok pandemi döneminde tüketicilerin suistimal edildiklerine vurgu yapan Çakar, “İnternetten yapılan alışverişler mesafeli satışlar olarak kabul ediliyor. Gelen şikayetlere baktığımızda mesafeli satışlardan gelen şikayetler İSE birinci sırada yer alıyor.” dedi.
TÜKETİCİNİN HİÇBİR SEBEP GÖSTERMEDEN CAYMA HAKKI VAR
Mesafeli satışlarda tüketicinin hiçbir sebep göstermeden 14 gün içerisinde cayma hakkının olduğunu ifade eden Çakar, “Aldığı mal ayıplı çıktığında tüketici ödediği parayı geri isteme hakkına da sahiptir. Ya da eğer malı aldığı firmaya ulaşabilirse gelen ürünün yenisini de isteyebilir. Ne yazık ki bu durumlarda firma dolandırıcı olduğundan çoğu tüketici ulaşabileceği bir firma bile bulamayabiliyor. Ya da tüketici dürüst firma diye adlandırılan firmaya ulaşsa dahi uzun bir süre oyalanılabiliyor” dedi.
Çakar, şahsi fikrinin mesafeli alışveriş yapmak yerine gidip mağazadan alışveriş yapmanın daha faydalı olacağını ifade ederek şunları belirtti: “Şahsi fikrimi sorarsanız bana internetten bedava ürün verilse dahi internetten alışveriş yapmam. Gıda maddeleri bile internetten alınır duruma gelmiş ne yazık ki. Gıda maddesinin siparişini internetten vermeye gerek olmadığını düşünüyorum. Pandemiden dolayı sokağa çıkmak riskli olsa da mahalledeki küçük marketler de siparişleri eve getiriyorlar.”
Son olarak internet ortamında insanlara cazip gelenin ucuz fiyat ya da düşük fiyat aldatmacası olduğunu belirten Çakar, “Özetle tüketiciler aldatılıyor. Eğer tüketiciler aldatılmak istemiyorlarsa dediklerime dikkat ederek alışveriş yapabilirler. En önemlisi ise haklarını bilerek alışveriş yapmalılar” ifadelerini kullandı.
(Türkan ÇATAL YILDIZ)
