Antalya'da düzenlenen bir etkinlikte konuşan Nobel Ödüllü iktisatçı Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türkiye'nin karşı karşıya olduğu ekonomik zorlukları ve yaşlanan nüfusun gelecekte yaratacağı tehlikeleri detaylı bir şekilde değerlendirdi. Acemoğlu, özellikle Türkiye’nin verimlilik sorununa dikkat çekerek, “Türkiye sadece enflasyonla değil, verimlilikle de baş etmek zorunda. Eğer verimlilik artmazsa, ekonomik büyüme sağlanamaz,” dedi.
Yaşlanan Nüfus Türkiye İçin Tehdit Oluşturuyor
Acemoğlu, Türkiye’nin nüfus yapısının hızla yaşlandığını vurgulayarak, 2060 yılı itibariyle Türkiye’nin Japonya’nın yaşlılık seviyesine yaklaşacağını söyledi. "Türkiye nüfusunun yaşlandığının farkında değil," diyen Acemoğlu, erken emeklilik uygulamalarının ve insan kaynaklarının verimli kullanılmamasının bu sorunu daha da derinleştirdiğini belirtti. Bu durumun, Türkiye’nin ekonomik büyümesini ve verimliliğini büyük ölçüde engelleyeceğini ifade etti.
Verimlilik Artışı İçin Hızlı Adımlar Atılmalı
Nobel ödüllü iktisatçı, Türkiye’nin verimlilik sorununa dikkat çekerken, ekonominin büyümesi için verimliliğin artırılması gerektiğini vurguladı. Acemoğlu, “Verimlilik artırılmadan işçi sınıfının refahını iyileştirmek mümkün değil. Türkiye’nin verimlilik artışı için bir 10 yıl daha harcama lüksü yok,” dedi. Aynı zamanda, Türkiye'nin yüksek enflasyonla mücadele etme şekli hakkında da değerlendirmelerde bulundu ve enflasyonun kısa vadede tek haneli seviyelere çekilmesinin mümkün olmayacağını belirtti.
Yolsuzluk ve Kurumsal İyileşme Şart
Acemoğlu, Türkiye'nin ekonomik kalkınmasının önündeki bir diğer engelin yolsuzluk ve zayıf kurumsal yapı olduğunu söyledi. “Yolsuzluğun denetimi daha iyi yapılmalı, kurumlar iyileştirilmeli,” diyerek, Türkiye’deki asgari ücret artışlarının verimlilikle bağlantılı olmadığına dikkat çekti. Verimliliği artırmak için ekonomik reformların yanı sıra, hukukun üstünlüğü ve şeffaflık gibi temel unsurların da güçlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Teknolojik Gelişmelere Ayak Uydurulmalı
Teknolojik gelişmelerin önemine değinen Acemoğlu, Türkiye'nin bu alanda geri kaldığını belirtti. “Türkiye teknolojiyi kullanacak elit bir tabaka yaratmakta zorlanıyor. Eğitim düzeyi düşük, yazılımcı sayısı yetersiz,” dedi. Ayrıca, Türkiye’nin otomasyon ve yapay zeka gibi teknolojilere yatırım yapmadığı takdirde, küresel ekonomideki yerinin giderek azalacağını söyledi. Acemoğlu, Türkiye’nin özellikle teknoloji ve ihracat pazarına daha fazla odaklanması gerektiğini vurguladı.
Orta Doğu ve Jeopolitik Riskler
Acemoğlu, Orta Doğu’daki belirsizliklerin, Türkiye’nin geleceği için risk oluşturduğunu belirtti. Suriye'deki durumu örnek vererek, Orta Doğu'daki gelişmelerin Türkiye için belirsizlik yarattığını söyledi. “Orta Doğu'dan dünyada barış ortamı başlar,” diyerek, Türkiye’nin bu bölgedeki etkisini artırması gerektiğine dikkat çekti.
Küresel Değişimler ve Türkiye’nin Konumu
Küresel değişimlerin Türkiye için fırsatlar sunduğunu belirten Acemoğlu, tedarik zincirindeki değişikliklerin Türkiye’ye büyük fırsatlar yaratabileceğini, ancak bu fırsatların doğru şekilde kullanılmadığını ifade etti. İklim değişikliği, eşitsizlik ve demografik değişim gibi küresel trendlerin Türkiye’nin avantajına çevrilebileceğini de sözlerine ekledi.
Sonuç olarak, Acemoğlu, Türkiye’nin önünde büyük fırsatlar olduğu kadar büyük tehlikelerin de bulunduğunu belirtti. Nüfus yaşlanmasının hızla arttığı, verimlilik sorunlarının derinleştiği ve teknolojiye yapılan yatırımların yetersiz olduğu bir dönemde, Türkiye’nin bu konularda hızlı ve köklü reformlar yapması gerektiği uyarısında bulundu.