ATEM Başkanı Hakan Akçam 2024 yılında konut piyasasında yaşanacak değişikliklere ilişkin öngörülerini paylaştı. 2024 yılında da asgari ücretlinin ev almasının zor olacağına vurgu yapan Akçam, konut satışlarının azalmasından dolayı yılın ilk 6 ayında az miktarda olsa da düşüş olabileceğini ifade etti. Konut ihtiyacının büyük oranda devam ettiğine değinen Akçam, kira fiyatlarında düşüş yaşanmasının zor olduğunu ifade etti.
“2024’ÜN İLK 6 AYINDA KONUT FİYATLARI DÜŞEBİLİR”
2024 yılında konut piyasasında nelerin yaşanabileceğini tahmin edebilmek için öncelikle Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan resmi sayılara bakmak gerektiğini ifade eden Akçam, “Resmi sayılar ise bize açıkçası konut piyasası için çok iç açıcı bir resim sunamıyor. Hatırlatmak gerekirse TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre konut satışları Ocak-Kasım döneminde yüzde 14,9 azalarak 1 milyon 87 bin 349 olarak gerçekleşti. 2023 yılı konut satışında 2022’ye göre düşüş yaşadı ve birçok açıklamamda da belirttiğim gibi bu düşüşün 2024’te devam edeceği yönünde.
Resmi sayılar bize arz-talep ilişkisini de göz önüne almamızı sağlıyor. Çünkü konutunu satamayan kişi ya da firma bir müddet sonra fiyat indirimine gidebiliyor. Bu bir ihtimal tabi. Buradan hareketle 2024 yılının ilk 6 ayında konut satışlarının hareketlenebileceğini düşünüyoruz ve önümüzdeki dönem konut fiyatlarının az da olsa düşeceğini öngörüyoruz. Çünkü ev sahipleri ya da firmalar satış yapamadıkları için konut fiyatlarının 2024 ilk 6 ayında düşürebilir. Beklentimiz o yönde” dedi.
“2024’TE KİRA FİYATLARINDA DÜŞÜŞ YAŞANMAZ”
Kira fiyatlarında ne yönde değişiklik olacağını da belirten Akçam, kira fiyatlarında bir düşüş beklemediklerini söyledi. Akçam açıklamasında şunlara yer verdi:
“Aynı şeyleri kira artışı için söylemek mümkün değil. Çünkü öncelikle yüksek kira artışının nedenlerine bakmak gerekiyor. İlk olarak kira artışında hükümet tarafından belirlenen yüzde 25 sınır ev sahiplerini zor duruma soktu. Evini kiralayacak ev sahibi yüzde 25 handikabını bildiği için evini yüksek fiyattan kiraya vermeye başladı. Bunu fark eden komşusu da aynı artışı yapmaya başlayınca bir anda kiralık ev piyasası değişti. Asgari ücretle ev sahibi olmayacağını bilen vatandaş ise kiralık ev aramaya yöneldi. Bunun yanı sıra müteahhidin sattığı maliyeti yüksek olan dairelerde mülk sahibinin beklentisi de başka bir etki oldu. Örneğin 3 milyonluk konut alan mal sahibi aldığı evi 10 bin liraya kiraya vermek istedi, çünkü aldığı evin parası bir hayli yüksekti. İnşaat sektöründe yaşanan maliyet artışları de işin başka boyutu oldu. Bunların yanına bir de fırsatçıları ekleyince afaki rakamlarla karşı karşıya kalmamak elde değil.
Bütün bu nedenlerle birlikte deprem sonrası artan konut ihtiyacını da göz önüne alınca açıkçası 2024’te kira fiyatlarında bir düşüş yaşanmayacağını düşüyoruz. Belki bir süre artış yaşanmaz, yaşansa da çok az yaşanır ama kanaatimizce kiralarda düşüş olmaz.”
“İNŞAAT MALZEMELERİNDE ARTAN MALİYETİN DÜŞECEĞİNİ SÖYLEMEK ZOR”
2024’ün inşaat maliyetlerini de değerlendiren Akçam şunları söyleyerek sözlerini sonlandırdı: “Konut satışında yaşanan düşüşü inşaat maliyetlerinde yaşanan artıştan bağımsız düşünemeyiz. İkisi de birbirini etkileyen bir bütünün parçaları. Elindeki evini satmak zorunda kalan konut sahiplerinden dolayı 2024’te bir miktar da olsa konut fiyatlarında düşüş yaşanabileceğini söylemiştim. Fakat aynı kefeye inşaat maliyetlerini de eklediğimiz zaman işin boyutu değişiyor. Çünkü ne zaman ki inşaat maliyetlerinde ciddi bir düşüş yaşanırsa bu direkt konut fiyatlarına da yansıyacaktır. İnşaat malzemelerinde de ne yazık ki dışa bağımlılık söz konusu olduğundan ve kurun sabit kalmamasından dolayı inşaat malzemelerinde artan maliyetin düşeceğini söylemek biraz zor.
İnşaat sektöründe yaşanan maliyet artışını durdurmanın ilk yolu ise yerli üreticiyi desteklemekten ve dış girdi sayısını azaltmaktan geçiyor. Bununla birlikte yetkililerin yapması gereken ise inşaat maliyetlerini belli bir yıl aralığında sabit tutmak olacaktır. Ticaret Bakanlığı ve Rekabet Kurumu başta demir ve çimento ve diğer inşaat malzemelerinin fiyat artışında çok ciddi denetleme yapmalıdır.”
