Özel Haber: Türkan ÇATAL YILDIZ
Temel tüketim ürünlerinin fiyatında büyük bir artış yaşanırken yumurta fiyatları rekor kıran ürünler arasında yer aldı. Yüzde 7’lik KDV indirimine rağmen yumurtanın koli fiyatı 42,90 TL ile raflarda yer aldı. Dolayısıyla, yumurta fiyatı KDV indirimine rağmen 36,5 liradan 42,9 liraya yükselerek yüzde 17,5 zam görmüş oldu. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Türkiye Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) başkanı İbrahim Afyon ise fiyat artışının sebebinin kendilerinin olmadığını belirterek, maliyetlerdeki artışa dikkat çekti.
Gıda enflasyonunun tek suçlusunun yumurtaymış gibi davranıldığını ifade eden Türkiye Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, “Birçok üründe olduğu gibi yumurta üretiminde de geçen yıla göre girdi maliyetlerinde yaşanan artışın devam etmesi ile yumurta fiyatlarının da buna paralel artacağı; bu sebeple, fiyatları kontrol etmek için üreticiye yem desteği veya doğrudan bir destek sağlanmasının gerekli olduğu, pek çok kez tarafımızdan dile getirilmiştir” dedi.
“GIDA ENFLASYONUNUN TEK SUÇLUSU YUMURTAYMIŞ GİBİ DAVRANILIYOR”
Yumurta fiyatlarının hızla yükselmesi ve yüzde 7’lik KDV indirimine rağmen gözle görülür bir fiyat düşüşünün yaşanmaması tüketicilerin tepkisine neden oldu. Konuya ilişkin konuşan Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) başkanı İbrahim Afyon, “Yumurta, en makul fiyata temin edilen, hile karıştırılmayan ve anne sütünden sonra gelen en değerli ve stratejik hayvansal protein kaynağıdır. Yüksek kaliteli protein içermesi nedeniyle bebekler, çocuklar ve ergenlerde sağlıklı büyüme ve gelişim için çok önemli bir besin kaynağı olan yumurta da gıda fiyatlarında yaşanan artıştan nasibini almıştır. Diğer tüm temel gıda maddelerinde olduğu gibi yumurta fiyatlarında da ekonomik gelişmeler çerçevesinde fiyat artışı gerçekleşmiştir” dedi.
“Bazı basın yayın organları ve sosyal medyada yapılan paylaşımlara baktığımızda, fiyat artışından etkilenen tek temel gıda ürünü yumurtaymış gibi gösterilmektedir” ifadelerini kullanan Afyon sözlerini şöyle sürdürdü: “Hatta öyle ki tek zam yumurtaya yapılmış gibi lanse edilmekte ve gıda enflasyonunun tek suçlusu yumurtaymış gibi davranılmaktadır. Birçok üründe olduğu gibi yumurta üretiminde de geçen yıla göre girdi maliyetlerinde yaşanan artışın devam etmesi ile yumurta fiyatlarının da buna paralel artacağı; bu sebeple, fiyatları kontrol etmek için üreticiye yem desteği veya doğrudan bir destek sağlanmasının gerekli olduğu, pek çok kez tarafımızdan dile getirilmiştir. Burada bir kez daha belirtmek isteriz ki üretim maliyetlerinin düşürülmesi, yumurta üretiminin ve ihracatının sürdürülebilmesi ve ucuz yumurta temininin devamlılığının sağlanabilmesi için sektörümüze özel önlemlere ihtiyaç duymaktayız.”
“YUMURTANIN TÜKETİCİYE SATIŞI KONUSUNDA FİYAT BELİRLEYİCİ BİZ DEĞİLİZ”
Yaşanan tüm bu olumsuzluklara ve 2 yıldır devam eden pandemi sürecine rağmen, yumurta üreticileri olarak, halkın ucuz protein kaynağı yumurtaya ulaşımının kesintiye uğramaması adına üretime devam ettiklerine değinen Afyon, “Bu süre zarfında Türkiye’nin yumurta üretimi, tüketimi ve ihracatı artarken diğer yandan çeşitlenen sorunlar, artan maliyetler, ihracat pazarlarında yaşanılan rekabet, üreticileri ve üretimin sürdürülebilirliğini zora soktu. Üretim tarafında biz bu sıkıntıları yaşarken bir de “KDV buhar oldu, fiyatlara yansımadı”, “KDV’nin düşeceğini öngörüp fiyatları artırdılar” gibi tamamen algı yönetmeye yönelik yapılan haber ve sosyal medya paylaşımları yumurta üreticileri olarak bizleri derinden etkiledi” diye konuştu.
Afyon,geçmişten günümüze kadar hiçbir zaman üretim tarafı olarak yumurtanın tüketiciye satışı konusunda fiyat belirleyici olmadıklarına dikkat çekerek şunlara değindi: “Her zaman arz ile talebin kesiştiği noktada alıcıların takdir ettiği bedel üzerinden alım yapılmıştır. Yumurta fiyatları üretici tarafından değil; marketler, toptancılar ve Türkiye'den yumurta ithal eden ithalatçılar tarafından belirlenmektedir. Birçok üretici fiyatı bilmeden yumurtayı İstanbul'daki toptancıya gönderir ve yumurta bu toptancılar üzerinden tüketiciler ile buluşturulur. Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı’nın KDV indirimi öncesi fiyat artırarak KDV indiriminin etkilerini ortadan kaldırdıklarına yönelik iddiaları araştırmak üzere yumurta işletmelerine müfettiş gönderme kararını, tüketicilerin yumurtaya erişiminin artırılmasına ve sektörümüze dair gerçeklerin ortaya çıkmasına yönelik önemli bir adım olarak görüyoruz.”
“FİYAT BEKLENTİMİZİ ADET BAZINDA 1.23 TL’DEN 1.05 TL’YE DÜŞÜREREK RAKAMI GÜNCELLEDİK”
Ticaret Bakanlığı’nın başlattığı çalışmayı desteklediklerine değinen Afyon, “Böyle bir çalışmanın hayata geçmesi ile, sektörel yatırım ve değer odaklı üretim ikliminde de olumlu bir hava oluşacağına inanıyoruz. Bu tür çalışmaların, tüketici faydasına alınan KDV indirim kararını fırsat bilip “kar marjına” yüzde 7 ilave eden kişiler veya sertifikası olmamasına rağmen normal yetiştirme metodlu yumurtalara farklı sıfatlar ekleyerek yüksek fiyatlara satan işletme ve kurumların ortaya çıkması için fırsat olduğunu düşünüyoruz. Böylece zarar ederken bile çok kazanmak ile suçlanan gerçek yumurta üreticilerinin hak ettikleri takdiri kazanacaklarına inancımız tam” dedi.
19 Şubat’ta Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati ile toplantı yaptıklarını ifade eden Afyon, “Sayın Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği; yüzde 7 bizden, yüzde 7 sizden, “Birlikten Berekete, Kazanan TÜRKİYE” kampanyasına yumurta üreticileri olarak desteğimizi sonuna kadar vereceğimizi belirttik. Tüketiciyi korumak için üreticiye verilecek desteklere güvenerek üreticiden ambalajsız “L” boy yumurtada fiyat beklentimizi adet bazında 1.23 TL’den 1.05 TL’ye düşürerek rakamı güncelledik. Sonuç olarak; üretim sürdürülebilirliğinin sağlanması ve üretim girdi maliyetlerinde beklenmedik artışların önüne geçilmesi halinde, en önemli önceliğimiz, protein kaynağını en ucuz maliyet ile halkımızla buluşturmaya devam etmektir” ifadelerini kullandı.
“FİYAT ARTIŞINI FIRSATÇILIĞA DÖKMEMEK LAZIM”
Konuya ilişkin gazetemize değerlendirmelerde bulunan Ece Organik Yumurta’dan Hakan Topçu ise fiyat artışlarına ilişkin şunları söyledi: “Yumurta fiyatlarında yaşanan artışı bir organik yumurta üreticisi olarak organik yem hammaddesinin Türkiye’den yüzde 100 karşılanmamasına bağlıyorum. Soya, küspe, mısır gibi ürünler ithal ediliyor. Bundan ötürü de yurtdışından gelen hammaddeler sadece yumurtada değil A’dan Z’ye birçok üründe zamlı fiyat olarak yansıyor.”
Ece Organik Yumurta olarak yumurta fiyatında çok yüksek bir artışa gitmediklerini belirten Topçu, kendi maliyetlerine göre bir fiyat belirlediklerini ve bu durumu fırsatçılığa dökmediklerini söyledi.
