Demir eksikliği, dünya genelinde en yaygın görülen besin eksikliklerinden biridir ve özellikle kadınları daha fazla etkiler. Bunun temel nedenleri arasında biyolojik, hormonal ve beslenme alışkanlıklarına bağlı faktörler yer almaktadır.
1. Regl Dönemi ve Kan Kaybı
Kadınların her ay düzenli olarak regl olması, vücutlarından demir kaybetmelerine neden olur. Adet döngüsü sırasında kaybedilen kan, demir depolarının azalmasına yol açar. Bu nedenle, özellikle yoğun adet gören kadınlarda demir eksikliği anemisi daha sık görülür.
2. Hamilelik ve Emzirme Süreci
Gebelik döneminde anne adayının vücudu, bebeğin gelişimi için daha fazla demire ihtiyaç duyar. Plasenta ve bebeğin kan üretimi için kullanılan demir, annenin depolarının hızla tükenmesine neden olabilir. Aynı şekilde emzirme döneminde de anne sütüyle birlikte vücuttan demir kaybı yaşanır.
3. Beslenme Alışkanlıkları
Kadınların erkeklere oranla daha az kırmızı et tüketmesi, demir eksikliğine yol açabilir. Bitkisel gıdalarda bulunan demirin emilimi, hayvansal kaynaklı demire göre daha düşük olduğundan, et tüketmeyen veya vejetaryen beslenen kadınlar risk altında olabilir. Ayrıca çay ve kahve gibi içeceklerin yemeklerle birlikte tüketilmesi, demir emilimini azaltarak eksikliğe yol açabilir.
4. Hormonların Etkisi
Östrojen hormonu, demirin vücutta kullanımını etkileyebilir. Ayrıca, doğum kontrol hapları gibi hormonal ilaçlar bazı kadınlarda demir metabolizmasını değiştirebilir.
5. Kronik Hastalıklar ve Emilim Problemleri
Çölyak hastalığı, bağırsak rahatsızlıkları veya mide ameliyatları gibi durumlar, vücudun demiri yeterince emmesini zorlaştırabilir. Bu tür sağlık sorunları, kadınlarda demir eksikliğini daha da artırabilir.
Demir Eksikliği Nasıl Önlenir?
Demir açısından zengin kırmızı et, tavuk, balık, yumurta ve baklagiller tüketmek
C vitamini içeren besinlerle (portakal, biber, domates) demirin emilimini artırmak
Çay ve kahve tüketimini yemeklerden sonra yapmak
Doktor kontrolünde demir takviyeleri almak
Kadınların vücutları, hormonal ve biyolojik nedenlerden dolayı demire daha fazla ihtiyaç duyar. Bu yüzden sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmek ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak, demir eksikliği ile mücadelede en etkili yollardan biridir.