Ankara Kent Konseyi(AKK) ve Emin Antik Sanat Merkezi’nin işbirliğiyle Ankara Kalesi içerisinde yaşanan sorunlara çözüm üretebilmek amacıyla ‘Ankara Kalesi’ paneli düzenlendi. Panelin moderatörlüğünü Kent Konseyi Kale Meclis Başkanı Şevket Bülent Yahnici gerçekleştirdi. Altındağ Belediyesi Başkan Yardımcısı Abdurrahman Karabudak, Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürü Ali Ayvazoğlu, ABB Kültür ve Tabiat Varlıkları Dairesi Başkanı Bekir Ödemiş, Akademisyen-Yazar Prof. Dr. Mehmet Tuncer, Yazar Dr. Necati Yalçın, Yazar Savaş Sönmez konuşmacı olarak panelde yerlerini aldı.
“TÜRKİYE’NİN KALBİ ANKARA”
Kent Konseyi Kale Meclisi Başkanı Şevket Bülent Yahnici, Ankara’da ilk defa Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyesi, ticaret odası yöneticilerinin bir araya geldiğini ifade ederek şunları söyledi: “Ankara Kalesi için ne yapılabilir konusunu ele almak istedik. Kale’de 20 seneyi aşan bir mücadele var. Ankara Kalesi’nin kültür varlığı, tarih değeri olarak ve içinde barındırdığı başta Anadolu Medeniyetleri Müzesi gibi Türk müzeciliğinin amiral müzesi olmak üzere 4-5 tane müzesi var. 20 senedir verilen mücadelede Kale ile ilgili çok temel problemler ortaya kondu. Trafik, otopark ve güvenlik talebi 20 yıl önce de problemdi bugün de aynı şekilde bu problemler devam ediyor. Bu kalabalık Kale’yi merak eden, Kale’yi gezmek isteyen insanların teveccühü trafiği artırıyor. Aslında iki konu arasında problem sıkışmış durumda. Biz istiyoruz ki ziyaretçi sayısı artsın. Ama bu sayı arttıkça trafik de artıyor, otopark problemi de artıyor, güvenlik problemi de artıyor. ‘Kale’yi görmeyen, sevmeyen kalmasın’ ilkesi ile yola çıktık. Türkiye’nin kalbi Ankara, Ankara’nın kalbi Altındağ, Altındağ’ın kalbi Ankara Kalesi derken sevmeyen görmeyen kalmasın da demiştik. İnşallah sevmeyenin, görmeyenin kalmadığı günlere Kale’yi taşıyacağız ama problemler büyüyerek artıyor.”
Yahnici, “Akkale ya müstakil müze olarak ya da Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne bağlı şekilde tanzim olarak çalışması gerekiyor” diyerek konuşmasında şunlara yer verdi: “Akkale’nin ön tarafı kafe olabilir, oturulabilir alanı var çünkü. Oraya kadar turist çıkarsa yeniden aşağı inmek için gezmek zorunda kalacaktır. Çok önemli bir iştir bu. Altındağ Belediyesi, sığınakların açılması ve sığınıkların kullanılması için çalışma başlattı. Kapadokya misali birtakım turistlere yönelik çalışmaların yapılması gerekiyor. İnşallah bunlar olacak. Bunun dışında Ulucanlar Cezaevi, Hacı Bayram gibi tarihi yerler bir bütünün parçaları. Gordion nasıl bir yol aldıysa UNESCO Miras Listesi’nde, inşallah Hacı Bayram ve Augustus Tapınağı girecektir oraya. Bu müzelerle birlikte Ankara Kalesi’ni bir açık hava müzesi olarak ilan edilmesi bizim hayalimiz. Bu hayalimizi yıllardan bu yana getirdik. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Altındağ Belediyesi ve Ankara Büyükşehir Belediyesi, birliktelik etmezse bu işler olmaz.”
Trafiksizleştirme ve yayalaştırmanın Kale turizmi için en önemli çözümlerden biri olduğuna eğinen Yahnici, “Bunu yirmiyi aşkın yıldır söylüyoruz. Kale’nin sokaklarında insanların rahatça gezdiği, müzisyenlerin rahatça sanatını icra ettiği, sanatçıların sokakta şövalesini kurup resim yapabildiği bir açık hava müzesi alanı haline getireceğiz. İnşallah Kale’de, mal getiren esnafı ikna ederek bu sorun çözülmeli. Söylediğimiz günden bu yana Kale’deki çatlak büyüdü. İncecik bir çatlaktı, kocaman bir çatlak haline geldi. Kaledeki çatlak altı yıldır gittikçe büyüyor. Bir gün yıkılırsa ne yaparız bilmiyoruz. Bütün bunlar birer problem. İnşallah bu problemler son bulur” dedi.
“BAŞKANIMIZ İLE KALE’NİN KROKİSİNİ MASAYA YATIRDIK”
Altındağ Belediye Başkan Yardımcısı Abdurrahman Karabudak ise Kale’nin önemli ve hassas bir konu olduğunu ifade ederek, “Kale’nin, Altındağ Belediye Başkanı Asım Balcı’nın göreve geldiği andan itibaren en önemsediği konu. 2019’da bize bu görev tebliğ edilince çok mutlu olduk. Çünkü, Ankara Kalesi’ne bir belediye olarak katkımız olacak diye heyecanlandık. Başkanımız ile Kale’nin krokisini masaya yatırdık. Kale’nin en büyük problemlerine çözüm bulmak için çalıştık. Sadece otopark, çatlak gibi sorunlarla bitmiyor. Kayabaşı bir sıkıntı. Kayabaşı ile ilgili planlama çalışmasına hızlı bir şekilde başladık. 802 ada diye bir ada var. 12 bin 500 dönüm. Bu alan şu an bizim içeriğimizde. Kurul kararları, bütün resmi çalışmalar bitti. Eğer bir sorun olmazsa iki ay sonra Kayabaşı ihalesine çıkıyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“KALE’Yİ ELE ALIRKEN İÇİNDE YAŞAM OLDUĞUNA DİKKATİ ÇEKTİK”
Ankara Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Tabiat Varlıkları Daire Başkanı Bekir Ödemiş, belediye olarak Kale için yaptıklarını şu şekilde dile getirdi: “Kale’yi ele alırken içinde yaşam olduğuna dikkati çektik. Hala devam ediyor. Bu yaşamın Osmanlı’dan önce de olduğunu hatta Ankara kurulduğundan beri olduğunu düşünüyorum. Yaşamın elimizde kalan izleri bunlar. 77’si tescilli, 171 tescilsiz 248 adet konut. Bu konutların hızla restorasyonuna başladık. 1. etapta 91 konut bitti. 2. etaptaki konutların da tamamını bitirdik. 3. etapta da 54 konutumuzun proje çalışması bitiyor. İnşallah onun da ihalesini yapacağız.”
Ödemiş, 5. yılın sonunda Ankara Kalesi içindeki evlerin tamamının restore edilmiş olacağını hatırlatarak “Bizim yaptığımız önemli 2-3 iş var. Bir kere kesinlikle yıkmıyoruz. Yıkıp da yerine betonarme bir yapı yapmıyoruz. Türkiye’nin de taraf olduğu Paris Anlaşması gibi uluslararası koruma ilkeleri neyi gerektiriyorsa Kale’de onu yapıyor. Bizim yaptığımız orada bir eve boya badana yapıp geçmek değil. Esaslı onarım yapıyoruz. Bunu da üniversitedeki hocalarımızın nezaretinde yapıyoruz. Para almıyoruz bunun karşılığında. Bir kuruş para almadan yapıyoruz bunu. Bana göre bu durum örnek alınması gereken bir şey diye düşünüyorum. Eserin içini koruyoruz. Öyle bir Kale ki, Arif Sağ da oturmuş, Neşet Ertaş da oturmuş. Geçmeyen yok yolundan. Tüm bu değerleri yaşatacak şekilde fiziki planlamanın içinde hepsini yerleştiriyoruz” diyerek sözlerini sonlandırdı.
“İNSANLAR MÜZEYE GİRMEK İÇİN KUYRUKTA BEKLİYOR”
Ankara Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürü Ali Ayvazoğlu, kültür ve turizm konularının Kale’yi ilgilendirdiğini hatırlatarak, “Sorunları aşabileceğimizden bahsetmek istiyorum. 2022 yılında ülkemize 55 milyona yakın turist geldi. Yaklaşık 46 milyar dolar buradan gelir elde ettik. Ankara’mız buradan ne kadar katma değer sağladı peki? Yerli olarak ağırladığımız 4 milyon 700 bin, yabancı olarak da 650 bin de yabancı. 5 milyon 400 bin civarında insanı biz Ankara’da otellerimizde konaklatmışız. Müzelerimize ne kadar ziyaretçi gelmiş? Yaklaşık 7 milyon. Bu sayıdan 3 milyon 900 binini Anıtkabir, geri kalan 3 milyonunu 75 müzeden 74’ü ağırlamış. Kale’deki müzelere baktığımızda Anadolu Medeniyetler Müzesi var, Etnografya var, Ulucanlar var, Resim Heykel ve Satranç gibi müzelerimiz var. İnsanlar müzeye girmek için kuyrukta bekliyor. Bu bile büyük bir değer.” dedi.
“YÜZLERCE SAVAŞTAN SAĞ ÇIKMIŞ AMA SON YILLARDA BİZ BUNU ÇATLATTIK”
Kale ile ilgili eskiden beri çalışmaları olan Mehmet Tuncer, Ankara Kalesi’nin dünyanın en önemli kalelerinden biri olduğunu savunarak, “3 bin yıla kadar dayanan bir tarihi var. Yüzlerce savaştan sağ çıkmış ama son yıllarda biz bunu çatlattık. Savaşlar çatlamayan Ankara Kalesi’nin dibini oyarak çatlattık. Şu anda geldiğimiz noktada Ankara Kalesi ve çevresi bir kültür ve turizm merkezi olma yolunda. Birinci önerim Ankara Kalesi ve çevresinde bir koruma amaçlı plan acilen hazırlanmalıdır. Bu önerimin amacı da Kale içinin Ankara’ya layık bir şekilde kültür ve turizm merkezi haline getirilmesi.” diye konuştu.
“ANKARA’NIN EN ESKİ CAMİSİ KALE’YE 100 METRE UZAKLIKTA”
Ankara araştırmacısı Dr. Necati Yalçın, Ankara’nın kurulduğu dönemde içinde ve çevresinde neler olduğuna ilişkin, “Bir kere Hititler dünyada bir başka yerde yok, Ankara’da bunlar. Firigler yine Ankara’dan başka yerde yok. Tapınağından tiyatrosuna, hamamına her yerinden sanat fışkırıyor. Ankara’nın zenginliği var. Ankara’nın en eski camisi Kale’ye 100 metre uzaklıkta. İkinci en eski camisi ise 50 metre aşağısında. Burada bir tarihi camiler gezisi yapmaya kalksanız toplam 2 saat sürer ve her yeri gezersiniz. Ahşap direkli camiler turu yapmaya kalkın en uzağı 800 metre uzaklıkta. İnanılmaz bir zenginlik var.” dedi.
Türkan ÇATAL YILDIZ