Özel üniversitelerde, devam yıllarında YÖK’ün, enflasyon oranında zam yapılmalı tavsiyesine artık uyulmuyor.
Yıllık enflasyonun yüzde 60 civarında seyrettiği 2024 Ağustos ayında, özel vakıf üniversiteleri açıkladıkları yeni tarifelerinde, yüzde 95 ile 150 arasında fahiş zam yaptılar. Enflasyonun çok üzerinde açıklanan yeni fiyatlar, devam mecburiyeti olan velilerin maddi imkanlarını aşıyor. İlk kayıt için, girişte makul fiyat veren özel üniversiteler, devam eden yıllarda, uyguladığı fahiş zamlar ile, velileri şoka uğratıyor. YÖK mevzuatı gereği, vakıf statüsündeki özel üniversitelerin, devam eden yıllarda, enflasyon oranında artış yapması belirtilmişken, müeyyidelere rağmen özel üniversiteler yüksek enflasyon ortamında buna uymamaya başladılar. Ağustos ayında yıllık enflasyonun yüzde 60’a indiği bir ortamda, açıklanan fiyatlar, oranın çok çok üzerinde oldu.
Hatta enflasyon oranının iki katına varan zamlara devletin müdahale etmesi isteniyor. Özel üniversitelerin yıllık öğretim bedelleri 500 bin ile 2 milyon lira arasında değişiyor. Enflasyonun yüksek çıktığı son 2 yıldır ise, veliler yıllık TÜFE oranını ikiye katlayan zam miktarları ile adeta kayıt yenilemeye mecbur ediliyor. Bazı veliler, borç bularak ödedikleri kayıt paralarının yüksekliğini, CİMER ve mahkemeye taşımaya başladı. YÖK’ün daha önce denetimler ile enflasyon oranına yakın zam miktarına veliler itiraz etmezken, bu yıl yüksek zam oranları şoke ediyor. Üniversitelerin haksız yere açıkladıkları yüzde 95 ile yüzde 150 arasındaki zam oranlarına devletin artık müdahale etmesi gerektiğini söyleyen veliler, “Özel üniversiteler adeta tekel gibi hareket ediyorlar. Enflasyonun yüzde 55 civarında çıkacağı Ağustos’daki yıllık enflasyon oranlarına karşılık, yıllık eğitim ücretini yüzde 95 ile 150 arasında arttırıyorlar. Devletin, YÖK marifeti ile bu aşırı fiyat artışlarını engellemesi gerekiyor. Orta gelirli aileler, yüzde 50 burslu diyerek vakıf üniversitesine kaydettirdikleri çocuklarını okutamaz hale geldiler. Geçen yıl birçok kredi kartının 3 ila 9 taksitli ödeme kolaylıkları da bu sene kalktı. Birçok aile borçlanarak, çocuk okutmaya çalışıyor” dediler.
Fahiş zammı kim sorgulayacak
Fahiş zam sıkıntının özel üniversitelerin fiyat tarifelerinin devletin hiçbir birimi tarafından kontrol edilmemesinden kaynaklandığını düşünen veliler, “YÖK’ün sadece tavsiye kararı niteliğinde enflasyon oranında artış olabileceğini belirtmesi fahiş zamlara engel olamıyor. YÖK, özel üniversitelerin teftişlerini arttırıp, aşırı zam yapanlara mani olunmalıdır. Enflasyon ile mücadele kapsamında devletin ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın özellikle aşırı zam yapan özel üniversitelere denetlemeleri artmalıdır” dediler.