Sokrates'in öğrencisi olan Platon, felsefi düşüncenin temellerini atan bir düşünür olarak, kendisinden sonra gelen yüzlerce filozofu derinden etkilemiştir. Onun isminden türetilen "platonik" terimi, hem felsefede hem de ikili ilişkilerde önemli bir yer edinmiştir. Bu bağlamda, "platonik" kelimesinin ne anlama geldiği, kökeninin ne olduğu ve hangi farklı anlamlarda kullanıldığı soruları, sıkça araştırılmaktadır. Türkçede her kelimenin bir anlamı bulunurken, Platonik kelimesinin anlamı, Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre, cümle içinde kullanım örnekleri ve diğer detaylarla birlikte ele alındığında, bu terimin derinliklerine inmek mümkün olacaktır.
PLATONİK NE DEMEK?
Metafizik ve din felsefesinde Platon'un görüşlerini savunan felsefi akıma Platonizm ya da Platonik denir. Bu felsefeye göre varlık sahası, idealar alemi ve duyular alemi olarak ikiye ayrılır. Duyularla algılanabilen, üç boyutlu ve somut varlıkların tamamı duyular alemine aittir. Ancak Platon'un felsefesi, hakikatin fani olanda değil, ezeli ve ebedi olanda bulunduğunu savunur. Bu nedenle, duyularla algılanabilen nesnel gerçekçilik sınırlıdır.
Platon, bu alemin gerçeklerini mağara alegorisiyle anlatmıştır. Yunan düşünürüne göre, dünya mağaraya vuran gölgelerden ibarettir; hakikat ise gölgelerin duvara yansımasını sağlayan güneş ışığında, yani idealar alemindedir. Duyular, gerçekliğin sadece yüzeyine inebilirken, asıl bilgi ve gerçek, idealar aleminde saklıdır. Düşünce sistemlerini duyular, idealar alemi ve Tanrı inancı üzerine inşa eden tüm filozoflar, birer Platoniktir.
Platonik aşk kavramı ise, Platon’un "Şölen" adlı eserinde Sokrates’in savunduğu "ideal" aşk türünden gelir. Sokrates, gerçek aşkın cinsellik içermeyen ve yalnızca saf sevgiye dayanan bir kavram olduğunu iddia eder. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken önemli bir ayrım vardır: Mevzu bahis olan aşk, eşcinsel bir aşk olarak tanımlanır. Sokrates, kadınlarla gerçek bir aşk yaşanamayacağını ve cinsellikten tiksindiğini savunur.
PLATONİK AŞK NEDİR?
Platonik kelimesi, yaklaşık 25 asır boyunca çok farklı anlamlarda kullanılmıştır. Günümüzde, duygularını aşık olduğu kişiden gizleyen, aşkını itiraf etmekten çekinen ve bu duyguları kendi içinde yaşamayı tercih eden kişilerin durumu "platonik" olarak adlandırılmaktadır. Ancak bu kelimenin kökeni, Platon’un idealar alemi kavramına dayanır. Platonik aşk, tensel ve şehevi isteklerden tamamen vazgeçerek "varlığı" doğası gereği ve özü itibariyle sevmeye dayanan bir anlayıştır. Bu kavram, tasavvufta ilahi aşk olarak da yorumlanmaktadır.
Platonik aşkın klasik örnekleri arasında Mecnun’un Leyla için çöllere düşmesi ve Ferhat’ın Aslı için dağları delmesi yer alır. Bu tür aşklarda aşık, sevgilisi için her şeyi göze alır ve hatta canını feda etmekten çekinmez. Platon’un "Şölen" adlı eserinde Sokrates, gerçek aşkın cinsellikten bağımsız olduğunu savunur; ancak burada bahsedilen aşk, eşcinsel bir aşk olarak tanımlanır. Sokrates, kadınlarla gerçek bir aşk yaşanamayacağını ve cinsellikten tiksindiğini belirtmiştir.
Zamanla platonik aşk kavramı, cinsellik içermeyen eşcinsel aşktan, cinsellik içermeyen aşka ve en son imkansız aşka doğru bir anlam kaymasına uğramıştır. Bu değişim, kavramın derinliğini ve tarihsel bağlamını göz ardı eden bir yanlış anlamaya yol açmıştır. Platonik aşk, bir diğer deyişle karşılıksız aşk olarak tanımlanır ve aşkı deneyimleyen kişinin, aynı biçimde bu aşkı deneyimlemeyen ve reddedici bir konumda olan kişiye karşı beslediği tek taraflı bir sevgi durumunu ifade eder.
PLATONİK TDK ANLAMI
Gerçekte var olmayan, düşte kalan, hep öyle kalması istenilen (aşk, sevgi ve ilgi), eflatuni.
PLATONİK AŞK BELİRTİLERİ
Sürekli Düşünme: Aşık olduğu kişiyi sosyal medyada sürekli takip etmek ve her an aklında tutmak.
Gündelik İşlere Odaklanamamak: Platonik aşk, bireyin gündelik işlerine konsantre olmasını zorlaştırabilir. Bu durum, aşkın yoğunluğunu ve kişinin zihnindeki baskın rolünü yansıtır.
Derin Duygusal Bağ: İki kişi arasında derin bir duygusal bağın bulunması, romantik veya cinsel arzuların ötesinde bir sevgi, hayranlık ve saygı ile şekillenir.
Karşılıklı Destek: Platonik aşıklar, birbirlerine duygusal zorluklarla başa çıkma konusunda destek olurlar. Bu destek, karşılıklı anlayışın ve güvenin bir göstergesidir.
Açık İletişim: Platonik aşkta, bireyler duygularını, düşüncelerini ve hayallerini açıkça paylaşabilirler. Bu, ilişkinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olur.
Derin Empati: Karşılıklı anlayış ve saygı, empati yoluyla pekişir. Aşıklar, birbirlerinin duygularını derinden anlar ve hissederler.
Romantik Olmayan Etkileşim: İki kişi arasında romantik olmayan etkileşimler ön plandadır. Bu, birlikte geçirilen zamanın tamamen dostane olduğunu gösterir.
Karşılıklı Hayranlık: Bireyler, birbirlerinin kişilikleri, yetenekleri veya değerleri konusunda derin bir hayranlık duyarlar.
Uzun Süreli Bağ: Platonik aşk, genellikle uzun süreli bir bağa dayanır ve zamanla derinleşebilir.
Bu belirtiler, platonik aşkın tanımlayıcı özellikleridir ve bu tür bir ilişkiyi anlamak için önemlidir. Ancak aşk ile cinselliği ayıramayan kişiler için platonik aşkı algılamak zor olabilir. Özellikle karşılıksız duygular besleyen birey, hislerini paylaşmadığı sürece çevresindekiler tarafından anlaşılması güç bir durumda kalabilir.
ERKEKLERDE PLATONİK AŞKIN BELİRTİLERİ
Platonik aşk, karşılık bulmayan derin duygusal bağların yaşandığı bir ilişki türüdür. Aşkın cinsel veya romantik unsurlardan arındırıldığı bu durum, bireyin hislerini yoğun bir şekilde yaşarken aynı zamanda bu duyguların karşılık bulmadığını bilmesiyle karakterizedir. Platonik aşkın en belirgin işareti, karşı tarafın ilgisi olmamasına rağmen kişinin o kişiyi sürekli düşünmesidir. Bu tür bir aşkın belirtileri, derin bir duygu dünyasının ve karmaşık bir içsel süreçlerin yaşandığını gösterir.
KADINLARDA PLATONİK AŞKIN BELİRTİLERİ
Platonik aşk belirtileri, erkekler ve kadınlar arasında farklılık gösterebilir. Erkeklerdeki platonik aşk davranışları, kadınlarınkinden farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Kişisel karakter özellikleri de bu durumu etkileyen önemli bir faktördür.
Platonik aşk, derin bir duygusal bağın varlığını işaret ederken, bireyin hisleriyle başa çıkma yollarını da keşfetmesini sağlar. Bu tür bir aşk, karşılıklı destek, empati ve anlayışla dolu bir ilişkiyi ifade ederken, aynı zamanda kişinin içsel dünyasında önemli bir yer tutar. Başkasıyla birlikteliğini kabullenememek, sürekli o kişiyi yakın çevresine anlatmak veya iştah ve uyku problemleri yaşamak gibi durumlar, platonik aşkın etkilerini gösterebilir. Bu nedenle, bu duyguların farkında olmak ve onları anlamak, bireyin duygusal gelişimi için önemlidir.
KARŞILIKSIZ AŞK NEDİR?
Karşılıksız aşk, bir tarafın diğerinden arzuladığı karşılığı göremediği bir ilişki durumudur. Bu tür bir aşk, bireyde genellikle derin bir keder ve kaygı yaratarak karmaşık bir duygusal durumun ortaya çıkmasına sebep olur. Karşılıksız aşk, bazen büyük mutluluk kaynağı olabilse de, çoğunlukla acı verici ve zorlayıcı bir deneyimdir.
Karşılıksız aşk, insanın ruh hali üzerinde belirgin etkiler yaratır. Birey, bu durumu yaşarken ani duygusal kaymalara maruz kalabilir; bu kaymalar bazen öforiden derin bir depresyona kadar değişebilir. Karşılıksız aşkın etkileri, bireyin içinde bulunduğu ruh haline ve aşkı nasıl deneyimlediğine bağlı olarak değişir. Bu karmaşık duygu durumu, sanatta da sıkça işlenmiş ve birçok başyapıtın ortaya çıkmasına ilham kaynağı olmuştur.
Karşılıksız aşk durumunda görülebilen belirtiler arasında:
Düşünsel olarak kişi, sürekli âşık olduğu kişiyle uyanır ve onunla uyur.
Günlük aktivitelerini planlarken, o kişiyle karşılaşma fırsatları yaratmaya çalışır.
Yanında olmadığı zamanlarda eylemlerini onunla birlikte yapıyormuş gibi hisseder.
Ünlü birine âşıksa, sürekli onu izleyebileceği etkinliklerde yer almaya çalışır.
Aşkına karşılık beklemese de dikkatini çekip övgüsünü hak edecek bir kişi olmaya çalışır.
Aşık olduğu kişinin ilgi duyduğu tipteki hemcinslerine benzemeye çalışır.
Platonik Aşkı Anlamak İçin Kontrol Edilebilecek Belirtiler
Platonik aşk yaşayıp yaşamadığınızı anlamak için bazı kontrol noktaları:
Gizli Bağ: Biriyle her konuda iyi anlaşıyor ve aranızda gizemli bir bağ olduğunu düşünüyorsanız.
Birlikte Zaman Geçirme İsteği: Onunla sürekli vakit geçirmek için çaba harcıyorsanız.
Eksiklik Hissi: Birkaç gün görüşmediğinizde eksiklik hissi duyup onu arama isteği hissetmeniz.
Kişisel Bakım: Onunla aynı ortama girmeden önce kişisel bakımınıza özen göstermeye başlamanız.
Olumsuzlukları Görmezden Gelme: Yanlış davranışlarını görmezden gelip olumlu yönlerine odaklanıyorsanız.
İlgi Alanlarına Yönelme: Onun ilgi alanlarına yönelmeye başlamanız.
Eğer bu belirtilerin bir kısmını kendinizde görüyorsanız, platonik aşk yaşıyor olabilirsiniz. Eğer karşı taraf da benzer davranışlar sergiliyorsa, bu durum karşılıklı bir aşka dönüşebilir.
FLÖRT NEDİR?
Flört kelimesi, kökeni Fransızcaya dayanan bir terimdir. İngilizce “flirt” ve Fransızca “fleur” kelimeleriyle bağlantılıdır. Fransızca'daki “fleur,” yani çiçek kelimesinin küçültme hali olan “flirt,” aynı zamanda işve, oynaş ve hoş sözler anlamlarını da taşır. Günlük yaşamda flört, genellikle iki karşı cins arasında gelişen duygusal ilişkiler olarak tanımlanır ve pek çok kişi bu tanımı benimsemiştir. Ancak flört kelimesinin derinliği, sadece romantik bir ilişkiyle sınırlı değildir. Türk Dil Kurumu, flört kelimesini daha geniş bir çerçevede ele alarak birden fazla anlam içermekte olduğunu belirtmiştir.
