Özel Haber: Kadir Gürhan
Türkiye’de konut fiyatları; maliyetler, döviz kuru, enflasyon ve faizlerle ilgili önemli gelişmelerin yaşandığı son dönemde ciddi bir yükselişe geçti. Hükümet ilan ettiği konut projeleriyle fiyatların düşeceğini savunsa da görüştüğümüz emlakçı İhsan Tilbe, ilan edilen konut projelerinin konut fiyatları üzerinde büyük bir etki yaratmayacağını söyledi. Asıl meselenin konut projesi olmadığını belirten Tilbe, “Proje olsa da konut yok. Olan konutlar da çok pahalı olduğu için alıcı bulunamıyor. Konut fiyatlarının düşmesini ve vatandaşların ev sahibi olmasını istiyorsak beton, çimento, tuğla ve doğramanın maliyetlerini düşürmemiz gerekir” dedi.
İlan edilen projelerin sadece sıfır daireleri değil de ikinci el daireleri de kapsaması gerektiğine vurgu yapan Tilbe, daire satın almak isteyen vatandaşların sıfır daire şartına karşı çıktığını söyledi. Tilbe, “vatandaşların çoğu sıfır daire alamıyor. Bu proje ikinci el daireler için de geçerli olmalı ki vatandaş ev sahibi olabilsin. Sadece yeni ev dersen o zaman müteahhide yönelik bir proje olmuş olur. Sıfır ev bulamayan vatandaş burada ne yapacak? Sıfır daire yok, sıfır daireyi nerede bulalım. Mamak Belediyesi’nden Dikimevi’ne kadar; Bahçelerüstü, Hürel, Mehtap, Saimekadın, Gülveren, Demirlibahçe, Şafaktepe ve Abidinpaşa gibi büyük mahallelerin hiçbirinde bir tane inşaat bile yok. 0,69’dan değil, isterseniz faizsiz kredi verin konut olmadıkça ne işe yarayacak ki? Bir şey hakkında proje üretiyoruz ama o şey ortada yok. En büyük sorunumuz budur. Yani olmayan bir şeyi pazarlamaya çalışıyoruz” şeklinde konuştu.
“2 MİLYONA SATILAN DAİRE 4 MİLYONA ÇIKTI”
‘Proje olsa da konut yok’ diyen Tilbe, “Mesele faizleri indiriyorum, kredi veriyorum ve proje açıklıyorum meselesi değil, mesele konut bulamama meselesidir. Şu anda Mamak bölgesinde 50 tene inşaat bulamazsınız. Yani inşaat olmayınca daire de olmuyor, olan dairelerin fiyatı da ikiye ya da üçe katlandı. 1 milyona satılan daire 2 milyona çıktı, 2 milyona satılan daire ise 4 milyona çıktı. Mamak hayatında görmediği pahalılığı bu sene gördü. 22 yıllık tecrübeyle konuşuyorum; son eli yıllık zaman diliminde ilk defa konut fiyatlarının bu kadar arttığını görüyorum. Çankaya tarafında 8 ya da 10 Milyonun altında daire yok. Mamak’ta geçen seneye kadar en iyi daire 1,5 milyon civarındayken şu an bu fiyat 2,5 Milyondan başlıyor. Bunların fiyatlarının yükselmesinin sebebi konutun olmamasıdır. Konut olursa fiyatlar bu kadar yüksek olmaz” diye konuştu.
“SADECE YENİ EV DERSEN O ZAMAN MÜTEAHHİDE YÖNELİK BİR PROJE OLMUŞ OLUR”
Tilbe, “0,69 TL den kredi aldığımızı düşünelim. Asgari ücretli 8500 TL, devlet memuru ise ortalama 15 Bin TL alıyor. Asgari ücretli ya da devlet memuru bu krediye başvurduktan sonra maaşının tamamını verse dahil aylık 10 ile 15 bin arası taksit ödemek zorunda kalacak. 1 milyona daire aldığını varsayalım, ki 1 Milyona sıfır daire de yok. İki milyona daire bulduğunu düşünelim, 1 Milyonu biriktirdiği para 1 Milyonu da krediye başvurmak zorunda kalır. 1 Milyon kredinin faiziyle birlikte taksitli ödemesi 10 bin TL civarı yapıyor. Bunu yapan vatandaş, ne yiyecek, ne içecek ve nasıl geçinecek. Dolayısıyla projenin kimseye bir faydası olmuyor. Daire fiyatı düşmeli ki vatandaş daire sahibi olabilsin. Bize gelen vatandaşların çoğu da sıfır daire mantığına karşı çıkıyor. Zaten vatandaşların çoğu sıfır daire alamıyor. Bu proje ikinci el daireler için de geçerli olmalı ki vatandaş ev sahibi olabilsin. Sadece yeni ev dersen o zaman müteahhide yönelik bir proje olmuş olur. Sıfır ev bulamayan vatandaş burada ne yapacak? Sıfır daire yok, sıfır daireyi nerede bulalım. Mamak Belediyesi’nden Dikimevi’ne kadar; Bahçelerüstü, Hürel, Mehtap, Saimekadın, Gülveren, Demirlibahçe, Şafaktepe ve Abidinpaşa gibi büyük mahallelerin hiçbirinde bir tane inşaat bile yok. 0,69’dan değil, isterseniz faizsiz kredi verin konut olmadıkça ne işe yarayacak ki? Bir şey hakkında proje üretiyoruz ama o şey ortada yok. En büyük sorunumuz budur. Yani olmayan bir şeyi pazarlamaya çalışıyoruz” dedi.
“MALİYETLER DÜŞMEDİKÇE DAİRE FİYATLARI DÜŞMEZ”
‘Her şeyden önce maliyetlerin düşmesi gerekir, maliyetler düşmedikçe, inşaatlar çoğalmaz’ açıklamasında bulunan Tilbe, “Yani demirin, çimentonun, tuğlanın, işçiliğin ve doğramanın fiyatı düşmeli. Bir kombinin şu an fiyatı 15 Bin TL, petekler hariç toplam maliyeti 40 Bin TL ye kadar çıkıyor. Demirin tonu 15 Bin TL, bu fiyat 5 bin TL ye düşecek ki piyasa hareketlensin. Demir, kum, çimento fabrikaları biz de ama maliyetler korkunç. İnşaat olmadığı sürece ne olursa olsun değişen bir şey olmayacaktır. Maliyetler düşmedikçe inşaat yapılmaz, inşaat yapılmadıkça da konut olmaz” ifadelerini kullandı.
“ORTA GELİRLİ VATANDAŞ KAÇ LİRA MAAŞ ALIYOR Kİ 3 MİLYON KREDİYE BAŞVURU YAPABİLSİN?”
Son ilan edilen konut projesinde sıfır ev ve kredi işleminden bahsedildiğini söyleyen Tilbe şunları söyledi: “Ankara’da kredi limiti 3 milyona kadar çıkarıldı. Bahsettiğimiz vatandaş kaç lira maaş alıyor ki 3 Milyon krediye başvuru yapabilsin? Hadi bu vatandaş krediye başvuru yaptı, bu krediyi nasıl ödeyecek, ödeyecek gücü nerede? Hadi varsayalım vatandaş sıfır ev buldu, banka bu vatandaşa 3 Milyon krediyi verir mi? ne iş yapıyorsun, ne kadar maaş alıyorsun? diye soracak. Yani orta gelirlinin bile buna gücü yetmeyecek. Bunlar yetmezmiş gibi bir de bu projeden faydalanmak için bir sürü de koşul koymuşlar. Örneğin ilk evi olmalı, üzerinde herhangi bir ev olmamalı, son bir yıl içerisinde ev alıp, ev satmamalıdır. Vatandaş zaten bu koşulları sağlasa da kredi olayına takılmış olacak. Dediğim gibi proje üretirken geniş çaplı düşünüp ona göre koşullar belirlenmeli yoksa kimsenin ev sahibi olacağı yok. Projeler de sadece proje olarak kalır. Bundan önceki proje de öyle vatandaşların çoğu parasını bankaya yatırdı, kuraya katıldı ama ortada hala bir şey yok. Nerede olacak nasıl olacak o da tam belli değil. Müteahhit olması lazım, devletin müteahhidi desteklemesi gerekir, 2 yılda da bitecek bir proje değil zaten.”
“EKSPER KREDİNİN YÜZDE BEŞİNİ KESİYOR”
Bankadan çekilen krediden yüzde 5 eksper ücreti kesileceği söyleyen Tilbe, “2 Milyonluk bir kredinin yüzde beşi 100 Bin TL ediyor. Bu para çok küçük bir para değil, 100 Bin TL’den bahsediyoruz. Müteahhidin eksper kesintisinden haberi yok, bankaya gidip öğrendiğinde bu paranın da cebinden çıkmasını istemeyecek. Ben zaten bu kadar para kazanamıyorum neden 100 Bin TL cebimden vereyim? Eksper kesinti parasını duyan müteahhit daire fiyatını 2 Milyon 100 Bin TL ye çıkarıyor. Durum böyle olunca vatandaş da daire almaktan vazgeçiyor. Ortada fazladan neden 100 TL fazla versin ki? Daire yapılırken birçok kalemin faturası olmadığı için 750 bin TL ye mal olan daire aslında 1 milyona mal olmuş oluyor. Dairenin yüzde 30 maliyetinin faturası yok. Müteahhit bu parayı kazanmak için dairenin fiyatında arttırma yapıyor. Bu kez de satışlar tıkanmış oluyor” dedi.
“HERKES DAİRE SAHİBİ OLMAK İSTİYOR AMA OLAMIYOR”
Tilbe konuşmasına şu şekilde devam etti: “Alıcı bir daireyi aldığında eksper parası, kredinin sigorta parası, evin tapu masrafı ve dosya parası dahil hiç hesap etmediği 200 bin TL gibi bir parayı hesap etmek zorundadır. 2 milyon TL’ye bir daire alındığında kafadan 200 bin TL masraf çıkıyor. Bunun içinde taşıma, daire abonelikleri ve eşya parası yok. Daireyi kendisine göre yaparsa o da ayrı masraf. Bunların hiçbirini saymadan 200 Bin TL’den bahsediyoruz. Alıcı bu şekilde nasıl daire alabilir ki? Daire fiyatları zaten almış başını gitmiş. Bu durumda daire almak isteyenlere birkaç bir şey söylemek istiyorum ama alıcı da yok ki? Herkes alıcı olmak istiyor ama alıcı olacak gücü yok. Herkes daire sahibi olmak istiyor ama olamıyor. Günümüzde kiralar 5 Bin TL’den başlıyor. Vatandaş daire alayım da kiradan kurtulayım diyor. Daire fiyatları geçen sene 2 TL’den 5 Bin TL’ye kadar çıktı. Kısacası alıcı yok. Alıcı olsa da daire yok.”
