Sakarya, 1900'lü yıllardan itibaren farklı zamanlarda 6 ve üstü büyüklüğünde 3 depremle büyük sarsıntılar yaşadı.
Özellikle de 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen ve ülkeyi büyük bir hüzne boğan deprem, çok büyük can kayıplarına neden oldu. İşte tarihi Sakarya depremleri...
1943 Adapazarı-Hendek depremi
1943 Adapazarı-Hendek depremi 20 Haziran yerel saat ile 17.32'de meydana geldi. 336 can kaybına yol açan ve 6.6 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem. Mercalli şiddet ölçeğine göre en büyük şiddet IX (Şiddetli) olarak hissedildi.
Bu bölgede yer alan köylerin çoğu kısmen ya da tamamen yıkılmış, deprem can kaybına neden olmuştu. Telefon hattı ve tren yolu önemli derecede hasar görürken deprem çok uzak bölgelerde de hissedilmişti. Bu depremde yıkılan yapıların Hendek'te %25 ve Adapazarı'nda %20 olmak üzere tümüyle yıkıldı.
1967 Mudurnu depremi
1967 Mudurnu depremi ya da 1967 Sakarya Depremi, 22 Temmuz 1967 tarihinde yerel saatle 18:56'da Türkiye'de Bolu ilinin Mudurnu ilçesinde meydana gelen deprem. Büyüklüğü 6,8 Ms olan bu depremde 89 kişi öldü, 7116 bina hasar gördü.
Bu depremin 1939 Erzincan Depremi'yle başlayan ve Kuzey Anadolu Fayı'nı takip ederek batıya yönelen deprem hareketliliğin bir parçası olduğu kabul edilmektedir. Bu deprem sırasında Kuzey Anadolu Fayı'nda 50 km'lik kırılma gözlendi. Bu bölgede, yine aynı fay hattı üzerinde 1957 yılında Abant Depremi olmuştu. Kaplıca su kaynaklarının da bulunduğu tektonik çöküntü özelliğine sahip bu bölgede tarih boyunca önemli depremler yaşandı.
Deprem sırasında Sakarya'da elektrik ve telefon hatları kesildi, tren ve karayollarındaki kaymalar sebebiyle ulaşımda aksamalar yaşandı. Çok katlı binaların yıkılması ölü sayısının artmasına sebep oldu. Ölümlerin büyük kısmı Sakarya'da olmak üzere, Bolu, İstanbul, Kocaeli ve Bursa'da meydana geldi. Deprem, Eskişehir ve Ankara'da da hissedildi. İstanbul'un Çemberlitaş semtinde bulunan tarihi Vezirhan'ın bir kısmının çökmesi sonucu İstanbul'da bir kişi öldü.
Şehirlerde beton yapılar zarar görürken kırsal bölgelerde ise yöreye özgü taş temelli ahşap karkas yapılar yıkıldı.
1999 Gölcük depremi
1999 Gölcük Depremi, İzmit Depremi, Marmara Depremi veya 17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 sabahı, yerel saatle 03.02'de meydana gelen Kocaeli/Gölcük merkezli deprem. Aletsel büyüklüğü Mw=7,8 (Kandilli Rasathanesi) veya Mw=7,6 (USGS) ölçülen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur.
17 Ağustos depremi tüm Marmara Bölgesi'nde, Ankara'dan İzmir'e kadar geniş bir alanda hissedildi. Resmî raporlara göre 17.480 ölüm, 23.781 yaralanma oldu. 505 kişi sakat kaldı. 285.211 ev, 42.902 iş yeri hasar gördü. 2010 yılında yayımlanan Meclis araştırması raporuna göre 18.373 kişi öldü. 48 bin 901 kişi ise yaralandı.
Yaklaşık 16.000.000 insan, depremden değişik düzeylerde etkilenmiştir. Bu nedenle Türkiye'nin yakın tarihini derinden etkileyen en önemli olaylardan biridir. Deprem gerek büyüklük, gerek etkilediği alanın genişliği, gerek de sebep olduğu maddi kayıplar açısından son yüzyılın en büyük depremlerinden biridir. Depremin Türkiye'nin önemli bir sanayi bölgesi olan Marmara Bölgesi'nde meydana gelmiş ve çok geniş bir coğrafyayı etkilemiş olması, ülkede büyük sıkıntılara neden olmuştur.
Büyüklüğü ve konumu
Deprem, 17 Ağustos 1999'da, saat 03.02'de, 40,70 kuzey enlemi ile 29,91 doğu boylamının tarif ettiği bölgede, İzmit'in 11 kilometre güneydoğusunda meydana gelmiştir.
Depremin büyüklüğü çeşitli kuruluşlar tarafından değişik değerlerde bildirilmiş ise de moment şiddeti büyüklüğü Mw = 7,6-7,8 ve yüzey dalgası büyüklüğü Ms = 7,7 değerleri civarında değişmektedir.
Cisim Dalgası Şiddeti = 6,3 (USS)
Yüzey Dalgası Şiddeti = 7,8 (USGS)
Moment Şiddeti = 7,5 (Kandilli, USGS, Afet İşleri Genel Md. Deprem Araştırma Dairesi AİGM-DAD)
Kayıt Süresi Şiddeti = 6,7 (Kandilli)
Depremin odak derinliğinin 17 km olduğu ve sağ atımlı 120 km civarında bir fay hareketi ortaya çıktığı yapılan incelemelerle belirlenmiştir. Ana deprem dalgasının ardından büyüklüğü 4,0-5,0 değerlerinde olan çok sayıda artçı depremler meydana gelmiştir.
Deprem merkez üssüne en yakın ivme kaydı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi tarafından tüm Türkiye çapında kurulmuş ve işletilmekte olan Kuvvetli Yer Hareketi Kayıt Şebekesi'nin bir istasyonu olan İzmit Meteoroloji İstasyonu'ndan alınmıştır. Buna göre maksimum ivme, kuzey-güney doğrultusunda 163 mG, doğu-batı doğrultusunda 220 mG ve düşey doğrultuda 123 mG'dir. Her üç bileşen de birbirleri ile kıyaslanabilir büyüklüktedir
Depremde 19 bin 43 konut ve 4 bin 68 işyeri ağır hasara, 12 bin 220 konut ve bin 963 işyeri orta hasara, 18 bin 712 konut ve bin 675 işyeri hafif hasara uğradı. Sakarya'da büyük can ve mal kaybı ile yıkıma neden olan depremde resmi verilere göre 3 bin 890 insanımız hayatını kaybetti, 7 bin 284 insanımız ise yaralandı.
Marmara Depreminden sonra inşaat hatalarından dolayı çöken binalarda oluşan ölüm ve yaralanmalara sebebiyet vermekten dolayı binaların müteahhitlerine 695 dava açıldı. Bu davalardan sadece 5 kişiye ceza çıkarken diğer davalar zaman aşımına uğrayarak düştü.
Haber Merkezi