Özel Haber: Türkan ÇATAL YILDIZ
Döviz kurunda yaşanan artış kurukahve ve kuruyemiş fiyatlarını da etkiledi. Türk kahvesi ve birçok kuruyemiş ürününe neredeyse yüzde 200 zam geldiğini ifade eden Ankara Kurukahveciler ve Kuruyemişçiler Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Aytaç Sevimli, ürünlerin etiket fiyatlarında artık kilogram fiyatının değil gram fiyatlarının yazdığını ifade etti. Zamların hem esnafı hem de tüketiciyi zor duruma soktuğunu belirten Sevimli, tüketicilerin de artık kuruyemişçilerden gramla alışveriş yaptıklarına dikkat çekti.
Ankara Kurukahveciler ve Kuruyemişçiler Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Aytaç Sevimli, gelen zamların kuruyemiş sektörünü nasıl etkilediğine ve kuruyemiş açısından Ramazan ayının nasıl geçeceğine ilişkin açıklamalarda bulundu. Ramazan ayında çok yüksek zamlar beklemediklerine değinen Sevimli, en çok tercih edilen Medine hurmasının kilogram fiyatının ise ortalama olarak 70 lira olduğuna değindi. Öte yandan elektrik faturalarının esnafın boynunu büktüğüne değinen Sevimli, kuruyemişçi esnafının dondurma tezgahlarını çalıştırıp çalıştırmama konusunda tedirgin olduğuna vurgu yaptı.
ZAM ŞAMPİYONU TÜRK KAHVESİ
Ankara Kurukahveciler ve Kuruyemişçiler Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Aytaç Sevimli, kuruyemiş fiyatlarının dövizin artması ile arttığına değinerek, “Kuruyemiş sektöründe yerli ve ithal olarak adlandırılan ürünler yer alıyor. Dövizin artması ise özellikle ithal kuruyemiş piyasasını etkiledi. Kuruyemiş piyasasında hızlı tüketim söz konusu. Dövizde yaşanan artıştan dolayı esnaf sattığı fiyattan malı geri almak zorunda kaldı ve bunu yaşayan birçok esnafımız da zarar etti” dedi.
Döviz her arttığında ithal olarak Türkiye’ye gelen ceviz, badem, kaju gibi kuruyemişlerin fiyatının da aynı oranda arttığını belirten Sevimli, “Türkiye’nin en önemli sıcak içeceklerinden olan Türk kahvesini dolardaki yükseliş çok etkiledi. Pişirme şeklinden dolayı adı Türk kahvesi olsa da Türk kahvesi ithal olarak Türkiye’ye gelen bir ürün. 5 ay önce Türk kahvesinin kilogram fiyatı 60 lirayken şu an Türk kahvesinin kilosu 220 TL bandında. Bu yüzde 200’lük ve çok büyük bir artış. Bundan dolayı da Türk kahvesi en çok zamlanan ürünlerin başında geliyor. Bunu ise 80 lira bandındayken son süreçte kilogram fiyatı 270 liralara kadar çıkan kaju takip ediyor. Yerli ürünlerin bu derece arttığını söylemek mümkün değil fakat verdiğim örneklerden devam edecek olursak en çok artış ithal ürünlerde yaşandı” ifadelerini kullandı.
ETİKET FİYATLARI ARTIK GRAM FİYATLARI
Özellikle ithal kuruyemiş ürünlerinin fiyatının daha çok yükseldiğini ve tüketicilere yeri ürünleri tercih etmelerini ifade ettiklerini belirten Sevimli, “Fakat bazı ürünler de ne yazık ki Türkiye’de üretilemiyor ve bundan dolayı mecburen ithal ürünler tercih ediliyor. Bu da haliyle tüketiciyi etkiliyor. Biz de artık kuruyemişçi esnafı olarak fiyatlarımızı kilo olarak değil, tezgahlarımıza gram olarak yazıyoruz. Çünkü satışlar da artık bu yönde değişmeye başladı. Önceden kilo ile sattığımızı cevizi, fındığı ve daha birçok kuruyemiş ürününü tüketici artık gram olarak almaya başladı. Halkımız evine bir şey aldığında ihtiyacı kadar değil de kilo ile almayı sever, bunu esnaf da çok iyi bilir. Fakat bu değişmiş durumda, tüketici artık o anlık ihtiyacını karşılayacak şekilde gram olarak ürün almaya başladı” diye konuştu.
“KİRA FİYATINDAN KORKAN ESNAF ARTIK ELEKTRİK FATURASINDAN KORKMAYA BAŞLADI”
“Ramazan ayı denilince özellikle esnaf açısından insanın içini bir huzur kaplardı ve satışların bu ay içerisinde onlar için olumlu geçeceği düşünülürdü. Fakat kuruyemişçi esnafı açısından onu bu sene görebilmek çok zor” diyen Sevimli kuruyemişçi esnafının yaşadığı sorunların en başında elektrik faturalarının çok yüksek geldiğini söyleyerek şöyle konuştu:
“Oda olarak 890 üyeye sahibiz ve kuruyemişçi esnafının zor bir süreçten geçtiğini söylemek mümkün. Özellikle elektrik fiyatında yaşanan artış ziyadesiyle esnafı mağdur etti. Ödenen kira fiyatından daha çok elektrik faturaları gelmeye başladı. 2 bin lira kira ödeyen esnaf, 4 bin lira elektrik faturası ödemeye başladı. Eskiden esnaf kiradan korkarken elektrik faturasından korkmaya başladı. Kuruyemişçi esnafının vazgeçilmezlerinin arasında dondurma tezgâhları yer alıyor. Ancak bu sene elektrik faturalarından dolayı birçok kuruyemişçi esnafı dondurma tezgahı almaya korkuyor ya da buzdolabını çalıştırmaya çekiniyor. Dondurma esasında kuruyemişçi için bir artı puandır ama bu sene için elektrik faturasından dolayı bu konuda esnafın kafası çok karışık. Birçok esnaf bu ay faturalarda yaşanacak indirimi bekliyor. Faturaya yansıyan indirime göre esnaf dondurma tezgahı koyup koymamaya karar verecek.”
MEDİNE HURMASININ KİLOSU 70 LİRA
Ramazan ayının başlamasına sayılı günler kaldığını ve tüketici açısından nasıl geçeceğini değerlendiren Sevimli şunları anlattı:
“Hurmanın ortalama olarak kilogram fiyatlarına ilişkin konuşacak olursak Medine hurması 70 lira, Kudüs hurması ise 180 lira civarında. Döviz kuru bir süredir artık durağa kalmaya devam ettiğinden Ramazan ayının da bu şekilde geçeceğini ve Ramazan ayında kuruyemiş ürünlerine çok büyük zamların gelmeyeceğini düşünüyorum. Önümüzde Ramazan ayı var ve sonrasında da bayram bekliyor bizi. Türkiye toplumu için de özellikle Ramazan tatlıları önemli. Antep fıstığı ve ceviz gibi ürünlerin fiyatları arttığından bu da doğal olarak tatlıların fiyatına da yansıyacaktır.”
Kuruyemişin Ramazan ayı için vazgeçilmez olduğuna değinen Sevimli, Ramazan ayında tüketilen kuruyemişin vücuda olan etkilerine ilişkin şunları söyleyerek sözlerini bitirdi:
“Kuruyemiş ve kurutulmuş meyveler Ramazan ayı döneminde vücuda ihtiyacı olan enerjiyi sağlarken vitamin ve mineral ihtiyacını da karşılamaya yardımcı oluyor. Ayrıca uygun zamanda ve miktarda alınan kuruyemiş ve kuru meyve, tokluk hissini güçlendiriyor, iftar sonrası oluşabilecek hazımsızlık sorunlarını ortadan kaldırıyor. Ramazan denilince ilk akla gelen besinlerden olan hurma, sofraların baş köşesinde yerini alıyor. Genellikle iftar sofralarıyla özdeşleşen hurma, içerdiği yüksek lif, potasyum, demir, folik asit, kalsiyumun yanı sıra birçok vitamin ve mineralle de vücudun ihtiyaçlarını karşılıyor. Kuru hurma, eşsiz bir besleyiciliğe sahiptir ve Ramazan ayında düşen enerjinin kazanılmasında etkilidir. Dalından koptuğu andaki tazeliğini ve doğallığını kuruyemişçi dükkanlarımızda muhafaza edip tezgâhta satışlarını yapıyoruz, hurmayı iftar sonrası veya sahurda tüketerek halsizlik ve sindirim problemlerinin önüne geçebilirsiniz. Özelikle tavsiye ettiğim hurmalar ise şunlardır: Medine, Kudüs, Tunus.”
“RAMAZAN AYINDA ÖZELLİKLE KURU KAYISIYI TAVSİYE EDİYORUM”
“Ramazan ayında özellikle kuru kayısıyı tavsiye ediyorum. Hem lif hem de içerdiği vitamin ve mineraller yönünden oldukça zengin kuru meyve çeşitlerinden biridir. Uzun süre aç kalınan Ramazan ayında tüketildiğinde sıvı ve mineral kayıplarını tolere ediyor. Kuru kayısı, kansızlığı önler, kansere karşı koruyucudur ve enerjinizi kazanmanızda yardımcıdır. Posa oranı yüksek bir besin olan kuru kayısı, doğal yolla sağladığı meyve şekeri sayesinde hem vücudun enerji ihtiyacını karşılıyor hem de sindirim sistemini destekliyor. Kuru kayısı Malatya ilimizden geliyor ve tazeliğiyle tezgahlarımızda satışını yapıyoruz.”
“TAVSİYEMİZ YERLİ CEVİZİN TÜKETİLMESİ”
“Ramazan ayında 1, 2 adet ceviz içi tüketildiğinde içerdiği vitamin ve minerallerle değişen beslenme düzenine karşı vücudu desteklerken diğer yandan uzun saatler boyunca açlığa karşı da vücut direncini artıran bir üründür. Ayrıca Omega-3 zengini ceviz, beyin ve sinir sisteminin çalışmasını olumlu yönde etkilerken zihinsel aktiviteleri destekler. Kuruyemiş dükkanlarımızda ithal ve yerli cevizlerimiz mevcut olup tavsiyemiz tabi ki de yerli ceviz alınması yönündedir.
Kuru erik sindirim sistemi düzensizliğine yardımcı olmasıyla ve A, B, C grubu vitaminler, potasyum, magnezyum, fosfor ve demir yönünden değerli olduğu için öneriliyor. Yine iftar ve sahur arasında veya sahurda yenilen kuru incir de kolesterol seviyesinin düşmesini sağlıyor ve bağışıklık sistemini destekliyor.” “Özetlemek gerekirse sağlıklı bir Ramazan ayı geçirmek için kuruyemiş tüketimine önem vermelisiniz. 100 gram Antep fıstığı vücudun günlük protein, vitamin B1 ve fosfor ihtiyacının yüzde 35’ini karşılar. Yer fıstığı kalsiyum içerir. İftardan 1 saat sonra 1 avuç sarı leblebi yerseniz, midenizdeki asit fazlasını alarak midenizi rahatlatır. Fındık, omega 3 kaynağı olduğundan kalp ve damar dostudur. Badem yüksek oranda antioksidan etkisi olan E vitamini içerir. Yorgunluktan ve açlıktan solan cildinizi badem yiyerek parlatabilirsiniz. Kuru üzümdeki demir, kalsiyum ve potasyum mineralleri, kemik gelişimi yanında kansızlığı, halsizliği, zayıflığı ve ishali tedavi edicidir. Patlatmalık mısırda protein, kalsiyum, demir, fosfor, A ve B2 vitaminleri bulunur. Mısırı Ramazan’da yağ ve tuz ilavesi yapmadan patlatın. Ayrıca kalp sağlığını korumak içinde badem, ay çekirdeği, kuru üzüm, ceviz ve fındık tüketilmelidir. Bu tür kuruyemişler yüksek lif içerdiği için tokluk hissini uzun süre sağlıyor. Ramazan'da sağlıklı beslenme gerçekleştirilmiş oluyor.”
