Editör: TE Bilisim
Özel Haber: Kadir Gürhan
Dolar kuru ve petrolde meydana gelen artışlar nedeniyle zor günler geçiren Siteler esnafı, bir yılda hammadde fiyatlarına gelen yüzde 700’lük zamla birlikte siftah yapamaz oldu. Hammaddeye gelen zam nedeniyle mobilyaya zam yapmak zorunda kaldıklarını belirten Kayhan Mobilya’nın sahibi Göksel Durak geçen sene 170 TL olan mobilya hammaddesinin 1100 TL’ye kadar çıktığını söyledi.
Akaryakıta gelen zamların sektörü olumsuz etkilediğini belirten Durak, geçen sene Siteler içindeki bir nakliyata 30 TL verdiklerini, bu fiyatın şu anda 100 TL olduğunu ifade etti. Her gün yaşanan zamlardan kaynaklı esnafın zor günler geçirdiğinin altını çizen Durak, “Sandalyeler için aldığımız naylonun metresi bir yılda 1 TL’den 5 TL’ye çıktı. Hammadde aldığımız yerlerden anlık bilgi almadan müşteriye fiyat veremiyoruz. Çünkü ürünü daha paketlemeden fiyat değişebiliyor” dedi. Durak, “Siteler esnafının sorunları her geçen gün büyüyor. Eski sorunlarımıza yenileri ekleniyor. İki yıl önceki sorunlarımızı bile mumla arar olduk. Pandemi ile başlayan olumsuzlukları en çok hisseden kesim Siteler esnafı oldu. Önce kapanmalara bağlı olarak dükkânlarımızı açamadık, daha sonra da hastalığın bulaşma korkusundan kaynaklı iş yapamadık. Çok az iş yapıyorduk zamanla onu da kaybettik. Pandeminin yaşandığı günleri arar olduk. Az da olsa o günlerde yaptığımız işi şimdilerde yapamıyoruz” ifadelerini kullandı.
“GEÇEN SENE 170 TL OLAN HAMMADDE FİYATI 1150 TL’YE ÇIKTI”
Temel sorunların hammadde sıkıntısı ile başladığını belirten Durak, “Kastamonu’daki fabrikalar MDF’nin ihracatına ağırlık verdiler. Daha pahalı sattıkları ürünü iç pazara vermek istemediler. Başkanımız Hüseyin Taklacı bu işle uğraştı, önce ihracata kota koydu sonra da yasakladı. Bu adımın bize, iş piyasaya olumlu olarak yansıması birkaç ayı bulur” dedi. Sektörde aşırı fiyat artışları yaşandığına dikkat çeken Durak, “Bir yıl önce 170 TL olan mobilyaların hammaddesi 1100-1150 TL’ye kadar çıktı. Yani bir yılda 10 katı kadar bir artış oldu. Yüzde bin oranında bir zamdan bahsediyorum. Akaryakıta gelen zamlar nakliye sektörünü olumsuz etkiledi. Site içi yüklemeye 30 TL veriyorduk. Bu sokaktan arka sokağa giden yük için 30 TL ödeme yapıyorduk. Bu fiyat şu anda 100 TL’ye kadar çıktı. Her gün her hafta akaryakıta zam geliyor. Nakliyecilere de bir şey diyemiyorum, haklılar. Şehir içi nakliyelerine ise hiç değinmek bile istemiyorum. Mesela Sincan’a bir ay önce bir düğün mobilyası gönderdim, bu gönderme işi bana 800 TL’ye mal oldu. Yakıt artınca doğal olarak saydıklarımın hepsi de artıyor” diye konuştu.
“HAMMADDE ALDIĞIMIZ YERLERE FİYAT SORMADAN MÜŞTERİYE FİYAT VEREMİYORUZ”
Ambalaj malzemelerine ciddi bir zam yapıldığına işaret eden Durak, “Geçen yaz sandalyelere aldığımız naylonun metresi 1 liraydı, şu anda bu fiyat 5 liraya kadar çıktı. Beş katı bir artış yaşandı. Önceden naylonun 9 metresine 9 lira veriyorken, bu fiyat şu an 45 liraya çıktı. Yaşanan zamlardan kaynaklı biz de zor durumda kalıyoruz. 35 yıllık esnafım fiyat söylerken acemileştim, çünkü her hafta fiyat değişimi yaşanıyor. Artık whatsap olduğu için fiyat güncellemeleri ve artışları oradan anlık bildiriliyor. Hammadde aldığımız yerlere fiyat sormadan müşteriye fiyat veremiyoruz. Çünkü anlık değişimler olabiliyor. Hammadde satan yerler ‘benden hammaddeyi dün bile aldıysan bugün fiyatını bana sor’ diyor. Eskiden ürün sattığımız zaman seviniyorduk şimdi ise stres yaşıyoruz. Çünkü sattığımız ürünü aynı fiyattan yerine koyamıyoruz. Sattığımız ürünün teslimatı bitmeden fiyatlar değişiyor. Her haliyle stres yaşıyoruz” şeklinde konuştu.
“KEYFE KEDER MOBİLYA ALAN MÜŞTERİ SAYISI ÇOK ÇOK AZALDI”
Elektrik zamları nedeniyle mobilyacı esnafının dükkanını gerektiği kadar aydınlatamadığına vurgu yapan Durak, akşama doğru hava karardığında ancak ışıkları yakabildiklerini söyledi. Durak, “Çünkü ısınma kadar elektriğe de ciddi zamlar geldi. Keyfe keder mobilya alan müşteri sayısı çok çok azaldı. Aşırı fiyat artışları her şeyi olumsuz etkiledi. Ortalama 12-13 bin TL’ye sattığımız yatak odalarının fiyatı 30-35 Bin TL’ye kadar çıktı. Üç katlık bir artış var. Yani yüzde 300’lük bir artıştan bahsediyorum. Geçen sene 30-35 bin arası olan düğün mobilyasının fiyatı bu yıl 85 bin TL’ye kadar çıktı. Artık insanların önceliği mobilya değil, yaşam derdi oldu. Mobilya keyfe kederdir, öncelik temel gıda ihtiyaçlarıdır. Müşterilere eskisi gibi vade de veremiyoruz, açık hesap da kalmadı. Her şey peşinata döküldü, ya da karttan direkt çekiyoruz. Elden taksit yok, eşyanın yarısını peşin yarısını ise karttan taksit yaparak müşterilere yardımcı olmaya çalışıyoruz. Diğer türlü zarar ediyoruz. Mesela düğün sezonundayız ama hiç düğün sezonundaymışız gibi gözükmüyor. Her yıl bir önceki yılı aratıyor” ifadelerini kullandı.
“MOBİLYADAKİ KDV TAMAMEN KALDIRILMALI”
Son bir yıldır yeni mobilya alma yerine, eski mobilyayı tamir etme telefonlarını daha çok almaya başladıklarını söyleyen Durak, “Eski müşterilerimizin bu yönde talebi artmaya başladı. Müşterinin yeni mobilya almaya gücü yetmiyor. Hammadde fiyatına, MDF’ye yüzde 1000 civarı zam geldi. MDF en pahalı olan üründür. Aynı şekilde petrole bağlı olarak sünger ve ambalaj malzemelerinin fiyatları da arttı. Siteler esnafının birçok temel talebi var. Siteler esnafı için hammadde girdileri düşürülmeli, işçi memur ve emeklinin maaşına yüksek oranda iyileştirme yapılmalı, mobilyadaki KDV tamamen kaldırılmalı, esnafın devlete olan borçları faizsiz olarak uzun vadeye yayılmalı ve kiracı olan esnafa piyasalar düzelene kadar her ay dişe dokunur kira yardımı yapılmalıdır” dedi.
“HER ATÖLYEDE ÇALIŞAN 3-4 MÜLTECİ VAR”
‘Esnafın durumu iyi değil çoğu esnaf mecburiyetten devam ediyor’ diyen Durak konuşmasına şu şekilde devam etti: “Esnaf, borcu ve alacağı olduğu için işini de bırakmak istemiyor. Ülkenin içinde bulunduğu bu dar boğaza bakınca önümüzdeki kışı düşünemiyorum. İyiye dair bir ışık göremiyoruz. Birçok işçinin sigortasını karşılayamayan atölyeler var. Bunu yapamayan atölyeler mülteci çalıştırmak zorunda kalıyor. Esnafta bir kabahat yok çünkü 1700 TL’ye denk gelen bir sigorta primi var. Bu primi iş yapamayan atölyeler ödeyemez. İşletmeler ağır şartlardan dolayı Türk insanını çalıştıramıyor. Bu fiyatlar düşürülürse mülteciler yerine Türk insanı çalışır. Her atölyede çalışan 3-4 mülteci var. Azınlığa düştük desek yeridir. İşletmeler ayakta durmaya çalışıyor. Özellikle iç pazara hitap eden bütün firmalar çarkı döndürmeye çalışıyor.
“SİTELER ANKARA’NIN HATTA TÜRKİYE’NİN KALBİDİR”
Durak, “Siteler, kalite olarak Ortadoğu’nun en iyi mobilya merkezidir. İnegöl, Sitelerden giden esnaflarla kuruldu. İnegöl mobilyasının kaç yılık mazisi var ki? İnegöl esnafı kendisini çok iyi tanıttı. Biz bunu yapamadık. Sitelerin birçok mağazacısı İnegöl’den ürün getirerek burada satmaktadır. Bu şekilde değersizleşiyoruz. Siteler geleneksel eski yapısıyla bu konuda kendini yeteri kadar tanıtamadı, organize olamadı, teknolojiyi iyi takip edemedi. Krizlerden sonra ise esnafta, tanıtımdan çok ayakta durma çabası başladı. Bu yüzden Siteler hep hak ettiği değerin gerisinde kaldı. Bu bölgeye ağırlık verilmeli ve yeteri kadar tanıtılmalı. Siteler Ankara’nın hatta Türkiye’nin kalbidir. Seçimden seçime değil her zaman göz önünde olmalıdır. Başkanımız çok çabalıyor, umarım bu çaba yeteri değeri görür” dedi.
Yorumlar