Hepimiz çocuklarımızın en iyi şekilde büyümesini isteriz. Ancak bazen aşırı beklentiler ve müdahaleler, onların gelişim sürecinde olumsuz etkilere yol açabilir. Uzman Klinik Psikolog Aslı Kanizi, ebeveynlerin talepkâr bir tutum sergilemelerinin, çocuklarının özgüvenini zedeleyebileceğini, karar verme yetilerini engelleyebileceğini ve bağımsızlıklarını kısıtlayabileceğini belirtiyor. Peki, sağlıklı bir ebeveynlik yaklaşımı nasıl olmalıdır?
Özgüven Eksikliği: Kendine Güvenemeyen Çocuklar
Talepkâr ebeveynler, çocuklarının her zaman "mükemmel" olmasını bekler. Bu yüksek beklentiler çocuklarda sürekli onay arayışını tetikler ve başarıya ulaşmadıklarında kendilerini yetersiz hissetmelerine yol açar. Uzman Kanizi, bu durumun çocukların özgüven eksikliğine neden olabileceğini belirtiyor. "Ben yeterince iyi değilim" düşüncesiyle büyüyen çocuklar, ileriki yaşamlarında bu güven eksikliğiyle karşılaşabilirler.
Karar Verme Güçlüğü: Sürekli Onay Bekleme Hali
Talepkâr ebeveynlik, çocukların hata yapma korkusunu artırabilir. Sürekli yönlendirme altında büyüyen çocuklar, kendi kararlarını almakta zorluk çeker. Yetişkin olduklarında bile, başkalarının onayına duydukları bağımlılık devam edebilir. Bu durum, kişisel bağımsızlıklarını ve karar alma becerilerini engeller.
Bağımsızlık Sorunları: Kendi Ayaklarının Üzerinde Duramamak
Ebeveynlerin aşırı korumacı ve müdahaleci tavırları, çocukların bağımsızlıklarını geliştirmelerini zorlaştırabilir. Hata yapmalarına ve kendi deneyimlerini yaşamalarına fırsat tanınmazsa, çocuklar gelecekteki zorluklarla başa çıkmakta zorlanabilirler. Uzman Kanizi, ebeveynlerin çocuklarına hata yapma fırsatı tanımalarının önemli olduğunu vurguluyor. Çünkü bağımsızlık, denemek ve hata yapmaktan geçer.
Ne Yapabiliriz? Ebeveynlikte Dengeyi Bulmak
Talepkâr ebeveynlik farkında olmadan gelişebilen bir tutumdur, ancak bu yaklaşımı değiştirmek mümkündür. Kanizi, çocuklara hata yapmanın bir öğrenme süreci olduğunu öğretmenin, onların özgüvenini geliştireceğini belirtiyor. Ayrıca, başarıdan ziyade çabaya odaklanarak çocukların gelişimini desteklemek, onların kendilerini değerli hissetmelerine yardımcı olur. Ebeveynlerin çocuklarına olan sevgilerinin, performansa dayalı olmaması gerektiğini söyleyen Kanizi, kabul ve destekle büyüyen çocukların özgüvenli, cesur ve bağımsız bireyler olacaklarını belirtiyor.
Çocuklar hata yaparak, düşerek ve bazen başarısız olarak büyür. Ebeveynler olarak önemli olan, çocukların hayat yolculuklarında onlara rehberlik etmek ve mükemmel olmaya zorlamaktanse, onları oldukları gibi kabul edip sevgiyle desteklemektir. Uzman Klinik Psikolog Aslı Kanizi, sevgi, destek ve anlayış dolu bir ebeveynlik anlayışının, özgüvenli, cesur ve bağımsız bireyler yetiştirmenin anahtarı olduğunu belirtiyor.
