Dünya Sağlık Örgütü, 2019 Aralık ayında Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan korona virüsü kaynaklı “Covid-19” hastalığını, 11 Mart 2020 tarihinde “Pandemi” ilan etti. Covid-19 salgını (pandemi) tüm dünya ülkelerinde hızla yayılarak binlerce kişinin ölümüne ve hastalanmasına yol açtı. Ekim 2019 tarihinden itibaren dünya gündemini alt üst eden pandemi tüm hayatı, alış veriş, iş yaşamı, sosyal ve kültürel yaşamı dijital ortama taşıdı.
Korona Virüs ile dünyada ve ülkemizde ekonomi, siyasi ve sosyal koşulları değiştirirken dijital yaşam, bilgisayar, internet ve akıllı telefonlar altın çağını yaşamaya başladı. Günlük yaşamın, ekonominin kültürel ve sosyal yaşamın dijital çağı başladı. Basılı ve yazılı medya yerine “dijital medya” tercih edilmeye başlandı. Ülkemizde İnternet üzerinden gazete okuma oranı salgın hastalık döneminde yüzde 70’lere ulaştı. Basınımız ciddi anlamda tiraj kaybetti. İnternetten gazete okuyamayanların gittiği gazete okunan mekânlar tedbir amacıyla kapatılınca gazete okuma oranında büyük düşüş görüldü.
Basın İlan Kurumu, bu zorlu günlerde yerel basının hayatta kalması için önemli katkılarda bulundu. Pandemi döneminde yerel ve ulusal basını koruyan tedbirleri ile BİK, gazetelerin dönüşümlü yayımlanması, maddi destek sağlanması, gazetelerde çalışanların işten çıkartılmaması konularında bazı önlemler aldı. Bu önlemler; dönüşümlü yayın hayatı, tiraj ve teknik denetimlerin durdurulması, çalışanları işten çıkarılmamalarıydı.
BİK Medyaya Dünyada Hiçbir Ülkenin Vermediği Desteği Verdi
2 Ocak 1961 yılında 195 Sayılı Kanun ile kurulan kamu tüzel kişiliğine haiz Basın İlan Kurumu, 1961 yılından beri 41 Şubesi aracılığıyla yazılı basına resmî ilan ve reklam pastasını dağıtıyor. Basın İlan Kurumu, 60 yıldır fikir ve içerik farkı gözetmeksizin yürüttüğü aracılık hizmetini başarıyla sürdürüyor.
1961 yılında kurulan çeşitli illerde şubeleri aracılığıyla yazılı basına resmî ilan ve reklam pastasını dağıtan Kurum, yıl sonuna kadar Türkiye genelinde yapılanmasını tamamlayarak, yaklaşık 450 milyon TL’lik desteği yazılı basına dağıtmayı hedeflemektedir. Dijital medya kullanımının hızla tırmandığı bu dönemde BİK, ayakta kalmaya çalışan yerel ve ulusal basına katkılarını artırmanın yanı sıra Kurumun gücünü de artırmak için çalışmalar yapıyor.
Kuruluşundan bugüne İstanbul, Ankara, İzmir şubeleri aracılığıyla hizmet vermeye başlayan Kurum, çeşitli tarihlerde alınan Genel Kurul kararlarıyla sayıları 41’e ulaşan şubeleri ile resmî ilan ve reklamlara aracılık ediyor. BİK şubelerinin bulunduğu illerin il mülki sınırlarındaki resmî ilan ve reklamların yayınlanması Kurumun görev alanındadır.
Basın İlan Kurumun görev alanının dışında bulunan yerlerde resmî ilanlara aracılık hizmetini, valilikler yürütmektedir. Kurum Türkiye genelinde resmî ilan ve reklam yayınlama hakkı bulunan 1054 gazetenin (Ocak 2020 itibariyle) görev alanında bulunan yaklaşık 663’ünü, resmî ilan yayınlama hakkının devamı bakımından düzenli olarak denetlemektedir.
Resmî ilan ve reklamların yayınlanmasıyla basına sağlanan; özellikle yerel gazeteler için hayati öneme sahip kamu desteği, 2002’de 53.5 milyon TL iken 2019 yılı sonu itibariyle 466 milyon TL’yi bulmuştur. Kurum ayrıca, Lozan Barış Antlaşması kapsamında ülkemizde azınlık statüsünde sayılan Rum, Ermeni ve Yahudi cemaatlerince çıkarılan gazetelere de maddi desteğini sürdürmektedir.
Ülkemizde 10 kişiden 8’i internet kullanırken salgın hastalık (pandemi) döneminde bu oran daha da arttı. Korona Virüs salgını öncesinde toplumda İnternet kullanımının sadece günlük medya takibinde ve alışverişte yoğunlaştığı gözlemlenirken salgınından etkilenen insan sayısının artması ile tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de “Dijital yerlileşme” söz konusu olmaya başladı. Dijitalin mekân ve zaman özgürlüğü, bireyi standart yayın akışı ve prime-time alışkanlığından uzaklaştırdı. Görüntülü ve sesli kitle iletişim araçları radyo ve televizyonlar ile yazlı basın gazete ve dergilerin dijital ortamlarda takip edilmesinin hızla arttığı bu dönemde; medya kuruluşlarının “dijital medya” konusunda yeni önlemler alması zorunluluk hâline geldi. BİK desteğe en çok ihtiyacı olan yerel basına verdiği desteği bu dönemde daha da artırarak yerel basının ayakta kalmasını sağladı.