İslam’da yardımlaşma ve dayanışma, önemli ibadetlerden biri olarak kabul edilir. Zekât, fitre ve sadaka, ihtiyaç sahiplerine yardım etmek amacıyla verilen maddi desteklerdir. Ancak bu kavramlar birbirinden farklıdır ve her biri belirli şartlara sahiptir. İşte detaylar...
Zekât, Fitre ve Sadaka Nedir? Birbirinden Farkları Nelerdir?
Zekât Nedir? Kimlere Verilir?
Zekât, İslam’ın beş şartından biri olup, belirli bir mal varlığına sahip olan Müslümanların her yıl ihtiyaç sahiplerine vermesi gereken bir ibadettir. Zekâtın temel amacı, ekonomik adaleti sağlamak ve toplumda gelir dağılımını dengelemektir.
Zekâtın şartları: Bir Müslümanın zekât vermekle yükümlü olabilmesi için nisap miktarı mala sahip olması gerekir. Nisap miktarı, 80,18 gram altın veya bunun değerinde mal varlığıdır.
Kimlere verilir? Zekât, fakirlere, borçlulara, yolda kalmışlara, ilim talebelerine ve İslam yolunda çalışan kişilere verilebilir.
Ne zaman verilir? Zekât, genellikle yılda bir kez verilmelidir.
Fitre (Fıtır Sadakası) Nedir?
Fitre, Ramazan ayında verilmesi gereken bir sadaka türüdür. Ramazan Bayramı’na ulaşan ve temel ihtiyaçlarından fazla mal varlığına sahip olan her Müslümanın fitre vermesi gerekir.
Kimler fitre vermekle yükümlüdür? Temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek geliri olan herkes fitre vermelidir.
Fitre miktarı ne kadardır? Her yıl Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlenir. 2024 yılı için fitre miktarı 130 TL olarak açıklanmıştır.
Ne zaman verilir? Fitre, Ramazan ayı içinde veya bayram namazından önce verilmelidir.
Sadaka Nedir?
Sadaka, Müslümanların gönüllü olarak ihtiyaç sahiplerine yaptığı yardımdır. Zekât ve fitreden farklı olarak zorunlu değildir, isteyen herkes istediği miktarda sadaka verebilir.
Sadakanın miktarı var mı? Sadaka için belirli bir miktar yoktur. Kişi imkânı ölçüsünde sadaka verebilir.
Ne zaman verilir? Sadaka her zaman verilebilir. Ramazan ayında verilmesi daha faziletli kabul edilir.
Kimlere verilir? Sadaka, Müslüman veya gayrimüslim fark etmeksizin tüm ihtiyaç sahiplerine verilebilir.
Zekât, Fitre ve Sadaka Arasındaki Farklar
| Özellik | Zekât | Fitre | Sadaka |
|---|---|---|---|
| Zorunluluk | Farzdır | Vaciptir | Gönüllüdür |
| Miktarı | Nisap miktarı malın %2,5’i | Diyanet tarafından belirlenir | Kişinin isteğine bağlıdır |
| Verilme Zamanı | Yılda bir kez | Ramazan ayı içinde | Her zaman |
| Kimlere Verilir? | Belirli gruplara | Fakirlere ve ihtiyaç sahiplerine | Herkese |
| Mal Türü | Para, altın, ticari mal | Nakit, gıda veya eşya | Para, gıda, kıyafet, her şey |
Zekât, fitre ve sadaka, İslam’da yardımlaşmanın önemli unsurlarıdır. Zekât farz bir ibadetken, fitre vacip, sadaka ise tamamen gönüllüdür. Fitre, Ramazan ayına özgüdür, zekât ise yılın herhangi bir zamanında verilebilir. Sadaka ise her an ihtiyaç sahiplerine yardım amacıyla verilebilecek bir iyilik türüdür.
