Edebiyat tarihimiz için oldukça önemli bir yere sahip olan Aziz Nesin, bundan 28 yıl önce bugün hayatını kaybetti. Onun anısına sizlere bugün Aziz Nesin’den ve onun edebiyatçı kimliğinden bahsetmek istiyorum.
Aziz Nesin, asıl adıyla Mehmet Nusret Nesin, 20 Aralık 1915 yılında İstanbul’da doğdu. Kısa öykü, tiyatro ve şiir dallarında pek çok eser yazdı. UNESCO'nun yayınladığı Index Translationum adlı dünya çeviri bibliyografyasına göre Aziz Nesin, Türkçe eser veren yazarlar arasında Orhan Pamuk, Yaşar Kemal ve Nâzım Hikmet'in ardından eserleri yabancı dillere en çok çevrilen dördüncü yazar konumundadır. Yazar 59. Hükûmet tarafından hazırlanan 100 Türk Edebiyatçısı listesinde de yer almaktadır.
Aziz Nesin, 1924'te Süleymaniye'deki adı daha sonra İstanbul 7. İlkokulu olarak değiştirilecek olan Kanuni Sultan Süleyman İptidai Mektebi'nin 3. sınıfına girdi. Ortaokulu Çengelköy Askerî Ortaokulunda tamamladı. İki yıl Darüşşafaka Lisesinde okuduktan sonra, 1935'te Kuleli Askerî Lisesinden, 1937'de Harp Okulundan istihkâm asteğmen rütbesiyle mezun oldu. 1939'da Fen Tatbikat Okulunu bitirdi. Bu dönemde bir yandan da Güzel Sanatlar Akademisi Süsleme Bölümüne devam etti. Bir röportajında ona bu eğitim hayatının "fikr-i takip" dedikleri şeyi getirdiğini belirtmiştir.
Aziz Nesin, Kara Harp Okulu'nu bitirmesinin ardından asteğmen rütbesiyle orduya katıldı. 1941'den başlayarak II. Dünya Savaşı yıllarında 2 yıl Trakya'da çadırlı ordugâhta görev yaptı. 1942'de Erzurum Müstahkem Mevkii İstihkam Taburu Bölük Komutanlığı'na atandı ve bir bomba kazasında yaralandı. Erzincan'da depremde yıkılmış bir cephaneliğin boşaltılmasıyla görevlendirildi. 1944'te Ankara'da Harp Okulu'nda açılan ilk tank kursuna katıldı. Aynı yıl Zonguldak'ta uçaksavar top mevzileri yaptırmakla da görevlendirilir. Üsteğmen rütbesindeyken "görev ve yetkisini kötüye kullandığı" suçlamasıyla askerlikten uzaklaştırılır.
Oğlu Ateş Nesin babasının köylülere ekmek dağıtmasının bahane olarak gösterilerek askerlikten atıldığını aktarmaktadır. Halk arasındaki yoksulluk, üniversite ve ordu mensupları arasında muhalefetin oluşmasına sebep olmuştur. Takma adlarla gazete ve dergilere şiir ve deneme yazıları gönderen Aziz Nesin, takma adlarla yazdığı deşifre olunca askerî istihbarat tarafından yakın takibe alınmıştır. Kars'taki bölüğünü tahliye sırasında yolda karşılaştığı köylülerin askerden erzak dilenmesi üzerine, askerin tayınlarının bir bölümünü köylülere dağıtır. Bunun üzerine açılan soruşturmayla askerî mahkemede alınan kararla ordudan atılır.
Aziz Nesin, iki kere evlenmiş, Vedia Nesin ile yaptığı ilk evliliğinden Oya (d. 1940) ve Ateş Nesin (d. 1942); Meral Çelen ile yaptığı ikinci evliliğinden ise Hüseyin Ali (d. 1956) ve Ahmet Nesin (d. 1957) adlarında toplam dört çocuk sahibi olmuştur.
19 Mart 1990 yılında 75. Yaşını Ankara Sanat Kurumu’nda kutlayan Aziz Nesin, 2 Temmuz 1993 yılında Pir Sultan Abdal etkinliklerine katılmak amacıyla Sivas’a gitti. O dönem 37 kişinin hayatını kaybettiği Madımak Oteli Katliamından sağ kurtuldu. Ardından imza günü için 1995 yılında Çeşme Alaçatı’ya gittiği sırada 5 Temmuzu 6 Temmuz’a bağlayan gece geçirdiği kalp krizi ile hayatını kaybetti. Cenazesi otopsi yapılmak üzere 6 Temmuz 1995 yılında İstanbul Çapa Tıp Fakültesine getirildi. Vasiyeti üzerine cenazesi 7 Temmuz 1995 yılında hiçbir tören yapılmadan, Çatalca’da bulunan Nesin Vakfı’nın bahçesine yeri belli olmayacak şekilde gömüldü.
