Bu konuyu dönem dönem açmakta fayda görüyorum. Hem sizlerin medya okuryazarlığınıza naçizane bir katkı hem de sahada gece gündüz demeden her şartta görsel haber üretmeye çalışan meslektaşlarımın emeklerinin arzu ettiğimiz değere kavuşmasına bir katkı verebilmek. Size şöyle bir örnek vermek isterim. Eğer bir binanın inşasında hesaplamaları iyi yapmaz iseniz yükselen bina hemen yıkılmasa da çok fazla sallanır. İçinde dengede duramadığınız bir bina hayal edin. Eşyalarınız dahi yerli yerinde kalamaz. Binayı sağlamlaştırma çabaları işe o kadar da kolay olamayacaktır. Sallanmasını engelleyecek noktalara gerekli müdahaleyi yapabilmeniz de mümkün olamayabilir.
Gazetelerin ya da basın kuruluşlarının yöneticileri çok görsel kullanarak sanki haber görsellerine önem veriyorlarmış gibi dursa da görünen gerçek pek de öyle değil. Kullanılan görsellerin haber niteliği sorgulanmadan, kaynağının kim olduğunu yeterince dikkat edilmeden, telif ödemeden bu görselleri kullanıyorlar. Kullanılan görsellerin kaynağı belirtmek neden önemli? Önemli çünkü bu görselleri paylaşan kişi ya da kurumun neden ve hangi amaçla paylaştığını anlamamıza yardımcı olur. PR amaçlı mı yoksa haber görselinin sahip olması gerektiği niteliklerin farkında olan güvenebileceğimiz insanların çektiği görseller olup olmadığını anlamamıza katkı sağlayacaktır. Hepimiz için geçerli bu detay. Ayrıca bu fotoğrafları, videoları çeken ya da grafikleri çizen ya da tasarlayan insanların imzalarının atılması onların da hakkı. Birisi ne iş yapıyorsun dediğinde atılan imzaları sayesinde bunları kanıtlayabileceklerdir. Diğer bir önemli nokta da imzanın çıkması çok büyük bir motivasyon. İmzaları çıktıkça diğer meslektaşları şile arasında rekabet oluşacak ve ilerleme, gelişim kaydetmek için kendilerini zorlayacaklardır. İnternet yayını olan gazetelerin sayfalarında yayımlanan 10 haber linkini tıkladım ve kaç fotoğraf kullanıldığını ve imza durumlarını kontrol ettim. Burada şu noktayı açıklığa kavuşturmak isterim. Burada incelediğim 10 haber sitesi sadece bir örnek, burada adı geçmeyen yüzlerce haber sitesi var. Burada hep aynı 10 internet sitesini inceliyorum ki ne kadar bir değişim olduğunu da görebilesiniz:
Şimdi 10 haber sitesinde toplam 100 haber sayfasını tıklayarak inceleme yaptım. Yaklaşık 495 fotoğraf kullanılmış. 410 fotoğraf imzasız, 52’sinde sadece kurum adı, sadece 22 tanesinde hem foto muhabiri hem de kurum adı birlikte, sadece 1 fotoğrafta yalnızca foto muhabirinin adı kullanılırken 10 fotoğraf da sosyal medyadan kullanılmış.
Diken, Cumhuriyet, Gazeteduvar, Sabah, Birgün, Evrensel, Milliyet, Hürriyet, T24 ve Artı Gerçek internet internet sitelerinde topladığım bu verilerin grafik hali de aşağıdaki gibi gerçekleşti.
